Startowa
Do nadrzędnej
Nowości
English
Komunikaty
Anty
Inne
English articles
O nas
Współpraca
Linki
Polecamy
Ściągnij sobie
Zastrzeżenie   

 
Korzystny stres            

Stres był tematem paru tutejszych artykułów, gdzie podkreślano jego szkodliwy wpływ na zdrowie i psychikę człowieka. Patrz np. Sztuka radzenia sobie ze stresem, Stresy, O stresie, Sekrety zwalczania stresu, Relaks extra, Ćwiczenia relaksacyjne, Nie żyj w stresie... Na ogół traktowały o szkodliwym, intensywnym i/lub długotrwałym oddziaływaniu na człowieka (dystres).
Na ten temat są też liczne książki np. te podane w końcowym przypisie i wiele artykułów w sieci.
Kto czytał 3. część "Ukrytych terapii" Jerzego Zięby, zapewne pamięta rozdział o stresorach (od str. 598, tom 2.) i może się zdziwił, że mogą  one mieć pozytywny wpływ na zdrowie. J. Zięba podaje przykładowo także rolę stresorów w ... wydłużaniu życia i powstrzymaniu starzenia się - szerszy kontekst działania stresorów omówiony w rozdziale o długowieczności. Sprawa długowieczności przewijała się i w tutejszych wpisach i w różnych ujęciach, jak Nieśmiertelność, Myśli o długowieczności, W poszukiwaniu niesmiertelności, Oszukać czas, Dożyj 100 lat w chińskim stylu, Proces starzenia się wg D.R. Hawkinsa, ... ale to są dość stare informacje, które warto uzupełnić o te nowe, o rolę tzw. hormesis - nauka idzie do przodu. Są argumenty i przykłady, ale oczywiście zależy o jakie stresy chodzi.

Na potwierdzenie i uzupełnienie powyższych wniosków przytaczam adaptowany (z własnymi uwagami i rozszerzeniami) artykuł z Epoch Times pod tytułem 9 stresorów, które są dobre dla Ciebie autorstwa MIKE DONGHIA z 11.09.2022.

Zatem, skoro było o J. Ziębie, to pozwolę sobie miejscami dodać też jego poglądy/materiały do odnośnych tematów - na ogół zgodne z przesłaniem artykułu. Oraz także parę moich uwag nawiązujących do tutejszych materiałów [  ].
Uwaga - nie weryfikowałem aktualności oryginalnie podanych łączy oraz niektórych starszych w komentarzach.

Czasami jedyną rzeczą, która może nam pomóc w rozwoju, jest zdrowa dawka stresu.
Nie każdy stres jest dla ciebie zły.
[powiem, że to celna uwaga - w rozwoju - stymulacja przez wyście ze strefy komfortu, podjęcie wyzwania]

W rzeczywistości badania nadal potwierdzają pogląd, że niektóre rodzaje łagodnego stresu mogą być korzystne dla zdrowia i dobrego samopoczucia na wiele złożonych sposobów.

Okazuje się, że twoja babcia mogła mieć rację przez cały czas – jeśli to cię nie zabije, może cię wzmocnić.
[ to, jako pierwszy - wg mojej wiedzy - powiedział  Nietzsche; nie zawsze jednak prawidłowo czujemy gdzie jest granica...]

Ten efekt, znany w biologii jako efekt hormetyczny [hormesis], jest wynikiem nadmiernej kompensacji twojego organizmu w związku z łagodnym stresem.

[funkcjonuje też pojęcie eustres - dobry, mobilizujący stres ]

Najbardziej znanym przykładem jest podnoszenie dużych ciężarów. Twoje ciało nie tylko naprawia mikrouszkodzenia mięśni spowodowane urazem podczas ćwiczeń, ale także odbudowuje te włókna mięśniowe nieco mocniejsze i gęstsze niż wcześniej – co prowadzi do ogólnego wzrostu wielkości i siły.
[ jest to zasada katabolizmu przy wysiłku i następującym po nim anabolizmu - podstawa np. 7-minutowego treningu (art. archiwalny) ]

Dawka ma znaczenie
Problem ze stresem polega na tym, że dawka jest zbyt silna lub gdy stresor staje się przewlekły. Na przykład, jeśli wykonujesz poważne podnoszenie ciężarów bez odpowiedniej regeneracji, twoja wydajność szybko się pogorszy, a przetrenowanie osłabi twój układ odpornościowy.

Podobnie, jeśli zbyt szybko spróbujesz zwiększyć ciężar, który podnosisz, twoje ścięgna i więzadła mogą nie mieć czasu na przystosowanie się i ryzykujesz poważnymi obrażeniami.

Klucz jest w dawce.
Chcesz, aby stresor był stosunkowo łagodny, z dużą ilością czasu na regenerację między epizodami.

W dalszej części tego artykułu podzielę się dziewięcioma przykładami efektu hormetycznego w codziennych czynnościach. Dodając odpowiednią dawkę stresu do swojego życia, pomożesz sobie stać się silniejszym, bardziej odpornym i lepiej przygotowanym na każdy dzień.

Oczywiście przed wprowadzeniem jakichkolwiek drastycznych zmian w swoim stylu życia należy skonsultować się z lekarzem.

9 Przykładów Efektu Hormetycznego

Ekspozycja na słońce: światło słoneczne jest często źle oceniane. Ale w rzeczywistości niedobór witaminy D – której większość pochodzi ze słońca – jest głównym problemem zdrowotnym na całym świecie. Rozsądna ekspozycja na słońce wiąże się z niższym poziomem chorób sercowo-naczyniowych i ochroną przed wieloma rodzajami raka. Oczywiście zbyt duża ilość promieniowania słonecznego zwiększa ryzyko raka skóry, dlatego ważne jest, aby zachować zdrowy rozsądek i chronić skórę w najgorętszych porach dnia.

[ o roli słońca i opalaniu się patrz Słońce dobre czy złe ]

Okresowy post: Istnieje coraz więcej dowodów sugerujących, że sporadyczne niedożywienie (od 12 do 24 godzin) zapewnia wiele korzyści metabolicznych. Łagodny stres wynikający z bycia głodnym jest dla nas dobry w sposób, w jaki chroniczny głód wyraźnie nie jest. Jako dodatkowy bonus, złamanie postu może sprawić, że nawet najprostszy posiłek będzie smakował jak światowej klasy doświadczenie kulinarne.
[ u J. Zięby znajdziemy o tym wiele wzmianek, np. cały rozdział wspomnianej książki o głodówkach ]

Sauny: Istnieją obecnie przekonujące dowody na to, że regularne korzystanie z sauny wydłuża życie człowieka. Po raz kolejny efekt hormetyczny wyjaśnia, w jaki sposób organizm jest w stanie przystosować się do krótkich, częstych napadów intensywnego ciepła – i, w rzeczywistości, nadmiernie skompensować to, stając się silniejszym, gdy ekspozycja jest stopniowo intensyfikowana.

[ oczywiście sauna jest dobra w wielu aspektach, np. pozbywania się toksyn z ciała, a one też są dla niego negatywnymi stresorami - patrz np. Wino i sauna (2. część) ]

Zimne prysznice: Innym ostrym stresorem, który okazuje się być dla nas dobry, jest narażenie na zimno. Wykazano, że różne rodzaje terapii zimną wodą zmniejszają bolesność mięśni i zmniejszają stan zapalny w całym ciele. Prostym miejscem do rozpoczęcia eksperymentów są zimne prysznice. Co zaskakujące, wiele osób zgłasza uczucie podobne do „haju biegacza” po spędzeniu co najmniej 5 do 10 minut w zimnej wodzie.

[ o leczeniu wodą wiadomo od bardzo dawna, a współcześnie od Sebastiana Kneippa, ale tutaj chodzi także o wzmacnianie odporności i działanie na korzyść długowieczności, warto jednak zapoznać się z artykułem O kąpielach, by "nie wylać dziecka z kąpielą" przez pewne błędy]

Intensywne ćwiczenia: Wiemy, że ćwiczenia wytwarzają wolne rodniki, podnoszą ciśnienie krwi i powodują stres oksydacyjny – dlaczego więc nadal radzimy robić to dla naszego zdrowia? Prostą odpowiedzią jest oczywiście efekt hormetyczny. Każdy z tych wskaźników stresu chwilowo podnosi się w trakcie intensywnych ćwiczeń, ale nasz organizm, dążąc do utrzymania homeostazy, dostosowuje się w taki sposób, że jesteśmy sprawni i bardziej elastyczni metabolicznie na przyszłość.

[ By nie popaść w uproszczenie - intensywne ćwiczenie może być stresorem, ale także szkodzić bardziej niż spełniać oczekiwanie np. dot. odchudzania, patrz Mit ćwiczeń cardio.  Prawidłowe intensywne ćwiczenie to forma specjalnie wykonywanych ćwiczeń siłowych. Historię ewolucji tych metod przedstawiłem kiedyś w artykule Minimalny wysiłek fizyczny dla zdrowia z ważnym uzupełnieniem na końcu ]

Bycie towarzyskim: dla wielu osób bycie bardziej towarzyskim z nieznajomymi i być bardziej podatnym na zagrożenia w istniejących związkach jest wyzwaniem. Pragniemy nagrody w postaci głębszej przyjaźni, ale zbyt często zamiast tego wybieramy niewymagający komfort naszych komputerowych lub telefonicznych ekranów. Badania wykazały jednak, że krótkotrwały stres związany z wychodzeniem na zewnątrz pomaga nam zbudować sieć wsparcia, która następnie działa jak bufor ochronny przed przewlekłym stresem – o który naprawdę musimy się martwić.

[to także ważny czynnik długowieczności, co potwierdzają doświadczenia różnych narodów i środowisk]

Uczenie się nowych rzeczy: Ze względu na plastyczność ludzkiego mózgu ma on zdolność adaptacji i zmiany w wyniku nowych doświadczeń. Badania pokazują, że wykonywanie czynności wymagających umysłowo, takich jak dalsza edukacja, wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju demencji. W rzeczywistości każde zadanie trudne poznawczo spowoduje, że twój mózg zrekompensuje nowy wzrost i spowolni spadek funkcji poznawczych. Nauka drugiego języka wydaje się być szczególnie dobrą interwencją, jeśli chcesz podjąć nowe wyzwanie.

[ Oczywiście uczenie się nowych rzeczy ma duże znaczenie dla naszego życia w ogóle - zawodowego, rodzinnego itp., ale także zdrowotnie, na co zwraca uwagę np. kinezjologia edukacyjna ]

Living With Less: Konsumpcjonizm to sposób myślenia, który kieruje się przede wszystkim komfortem i wygodą. Ilekroć pojawia się „problem” – taki jak nuda, ciężka praca lub jakikolwiek dyskomfort – konsumenckim rozwiązaniem jest zakup kolejnego widżetu lub dodanie kolejnej subskrypcji, aby ułatwić życie. Ale co, jeśli całe to łatwe życie faktycznie utrudnia życie na dłuższą metę? Jeśli teoria stresorów hormonalnych jest poprawna, to naprawdę potrzebujemy ograniczeń, ograniczeń i wyzwania, jakim jest rozwiązanie naszych własnych problemów, aby naprawdę rozwijać się jako ludzie. Nic dziwnego, że ci, którzy przyjmują prostszy styl życia, zmieniają swoje życie na więcej sposobów, niż początkowo się spodziewali.

[Odczytuję to jako:  skontrastowanie się swoim dotychczasowym prostym życiem z wymogami współczesnych skomplikowanych zjawisk i ich tempem, co może wywołać dyskomfort i stres, a w drugim ujęciu - dla niektórych jest stresem wynikającym z koniecznością zerwania z owym pędem aby zachować zdrowie psychiczne i fizyczne, chociaż dotąd było się w tym zanurzonym w całości i wręcz uzależnionym.
Refleksja osobista: Gdy ponad 15 lat temu pisałem notatkę Szybko-Wolno postulowałem pewien ideał, którego realizacja była nieoczekiwane w pewnym sensie stresująca, bo trudna. Jednak nadal uważam że warta zachodu. ]

Stawiając czoła swoim lękom: Podstawowa koncepcja terapii ekspozycji jest prosta — najszybszym sposobem na pokonanie strachu jest dobrowolne zmierzenie się z nim. Zazwyczaj najlepiej działa podejście stopniowe i ważne jest, aby pozwolić sobie na odczuwanie strachu i usiąść z nim. Jeśli nadal będziesz narażać się na te łagodne stresory bez wycofywania się, w końcu twój mózg przyzwyczai się do dyskomfortu i poczujesz się silniejszy, gdy stawiłeś czoła swojemu strachowi. Terapia ekspozycyjna jest tak skuteczna, że ​​jest uważana za złoty standard w leczeniu PTSD i odpowiedzi na traumę.

[ o PTSD mamy wzmiankę w recenzji Geniusz w genach - temat warty poszerzenia w paru kontekstach, będzie ]

„Mówi się, że najlepsze konie przegrywają, gdy rywalizują z wolniejszymi i wygrywają z lepszymi rywalami. Niedostateczna kompensacja z powodu braku stresora, odwrotnej hormezy, braku wyzwań degraduje najlepszych z najlepszych”. ~Nassim Taleb

-----

Przypis własny

Wymienione 9 przykładów nie wyczerpują repertuaru korzystnych stresów. Można dodać do tego mobilizujący (ale nie za długi - dawka!) stres przed wystąpieniem publicznym, egzaminem, hartowanie się (np. "morsowanie"), każdy wysiłek zmiany siebie,  itp.

Niektóre książki o stresie (wg wcześniej publikowanych tu wzmianek)

Stres okiełznany
Hans Selye
PIW

Stres… kiedy pomaga, a kiedy szkodzi. Jak zamienić go w sojusznika
Mario Farne
Wydawnictwo: Księgarnia Świętego Wojciecha 

Pokonać stres. Życie na luzie
Siegfried Brockert
 PZWL

Adrenalina a stres
Archibald D. Hart
Wydawnictwo: W drodze

Joga. Sposób na stres
Swami Shivapremananda
Wyd.  BIS

Pogromcy stresów
Dariusz Skraskowski
(patrz tutejszy opis)

Jak pisze wielokrotnie w swych książkach David R. Hawkins, źródło stresu psychologicznego nietrafnie przypisuje się głownie okolicznościom zewnętrznym, gdy w rzeczywistości jest on wytwarzany wewnętrznie przez nasze postawy (które indukują określone reakcje). Podobny pogląd przedstawia obszernie Dariusz Juzyszyn w swej monografii Radykalna Redukcja Stresu^TM
oraz na stronie http://radykalnaredukcjastresu.pl/ .

PS. Na naszej stronie znajdziesz bogactwo różnych treści jakie tu nagromadziłem na przestrzeni lat. Są różnej jakości, pewne się zdezaktualizowały, ale w sumie oddaje to przebieg wielu wydarzeń, ewolucję poglądów i wiedzy. Warto sięgać, a pomocą są podsumowania w postaci comiesięcznych Nowości  (czy widziałeś poprzednie?) oraz lokalna wyszukiwarka w stopce strony.

Wyszukiwarka
lokalna
na dole strony
Także w Komunikaty
_______________

Zapisz się na 
▼Biuletyn▼

Zobacz informację
wstępną

Twoja Super Ochrona Medyczna

                    Wyszukiwarka lokalna Umożliwia wyszukiwanie wg stopnia dopasowania lub dat (patrz opcje wyników po wyświetleniu). 
                    Google aktualizuje swe indeksowane zasoby co pewien czas, zatem nie zawsze to, co się pokaże jest aktualne. Zawiera reklamy Google.
  

                         Copyright Leszek Korolkiewicz 2007-21   admin( @ )lepszezdrowie.info   Zastrzeżenie i Polityka Prywatności 
                      Na tej stronie wykorzystujemy tzw. ciasteczka - małe pliki tekstowe (ang. cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. W każdej chwili możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach swojej przeglądarki.  
                          Korzystanie z naszego serwisu bez  zmiany ustawień dotyczących cookies, umieszcza je w pamięci Twojego urządzenia > Zastrzeżenie. (patrz też lewy margines).   Powrót do strony głównej.