Startowa Do nadrzędnej Nowości English Komunikaty Pro Anty English articles O nas Współpraca Linki Polecamy Ściągnij sobie Zastrzeżenie
| |
Wino i sauna
Oto kolejny artykuł od pani Katrzyny Świątkowskiej (lek. med.) opublikowany
na facebooku.
Parę komentarzy w nawiasach [ ] i linki nasze.
Wino i sauna. Myślę, że ciekawe tematy. Osobno, bo wino w saunie jest oczywiście
niedopuszczalne.
[ myślę, że Autorka połączyła oba tematy przez wiele elementów wspólnych
związanych z sercem].
Czy czerwone wino jest rzeczywiście tak dobre dla zdrowia jak powszechnie się w
to wierzy? Czy słyszeliście o nowych badaniach sugerujących mocno, że białe wino
zwiększa ryzyko czerniaka?
A sauna? Zdrowa czy nie? I dla kogo?
Do zajęcia się tematem sauny zainspirowała mnie rozmowa z pacjentem leczonym z
powodu nadciśnienia. Żalił się, że nakrzyczał na niego inny lekarz kiedy
pochwalił się mu, że korzysta z sauny. Zaś jeśli chodzi o wino i inny alkohol -
wiadomo, jesteśmy po świętach i sylwestrze.
To jak jest? Ale w świetle dowodów?
Zacznijmy od czerwonego wina.
Teraz rozczaruję jego miłośników. Wbrew
powszechnej opinii, w świetle rzetelnych dowodów, czerwone wino nie ma przewagi
nad innymi alkoholami. Wprawdzie zawiera wiele polifenoli, które mają
udowodniony wspaniały wpływ na nasze zdrowie (2), w tym sławny resweratrol.
Teoretycznie - skoro je ma, powinno więc być super-napojem. Teoretycznie. Bo nie
jest (1,3,4).
Substancja uważana za najcenniejszą w czerwonym winie to RESWERATROL. Od lat
„trąbiono” o jego zbawiennym wpływie. To przeciwutleniacz, czyli skuteczny i
bezwzględny zabójca wolnych rodników. Poza winem, mamy resweratrol w skórce
winogron, w kakao, gorzkiej czekoladzie, orzeszkach ziemnych oraz w niektórych
owocach jagodowych [stosunkowo dużo w czarnych jagodach]. No i w suplementach.
I teraz najciekawsze. Z najsławniejszym składnikiem czerwonego wina wiąże się
jedna z największych afer naukowych wszechczasów. !!!
Wierzymy, że czerwone wino jest super-zdrowe bo zawiera resweratrol. No i mamy
tu problem. Okazało się, że wiele badań związanych z tym związkiem zostało
sfabrykowanych. Po prostu.
Ciekawa historia.
Depak Das, profesor chirurgii, dyrektor Centrum Badań Sercowo-Naczyniowych
Uniwersytetu w Connecticut, jeden z najsławniejszych badaczy resweratrolu,
został oskarżony kilka lat temu o poważne przewinienia naukowe. A w dorobku miał
wiele publikacji. Był głównym autorem lub współautorem ponad 150 artykułów, w
tym np. ze stycznia 2012 r.: "Korzyści zdrowotne wina i alkoholu w
neuroprotekcji i zdrowiu serca", opublikowanego we Frontiers in Bioscience.
Głosił nawet, że picie czerwonego wina przynosi efekty jak ćwiczenia. Zaczęto
pisać, że „wino to ćwiczenia w butelce” (40). (Dobre, nie?).
Okazało się, że opowiadał bajki, które sam tworzył. Czemu to robił?
Cóż… pieniądze…sława (naukowa)… [ jakże często słyszałem o
takich przypadkach...]
Śledztwo zostało wszczęte z powodu anonimowego doniesienia o nieprawidłowościach
w badaniach. Przeprowadzono kontrolę ujawniając 145 przypadków fałszowania
danych. Bowiem Das sfabrykował dane w kilkudziesięciu opublikowanych potem
artykułach. Wyszło na jaw, że miał związek z twórcą suplementów resweratrolu
(Longevinex). W wyniku trzyletniego dochodzenia odmówiono mu i jego pracodawcom
dotacji na działalność naukową. Musiało zaboleć, bo to było, bagatela, 890 000
USD i jeszcze do tego obcięło zewnętrzne finansowanie dla laboratorium.
To akurat się wydało. Uważam, że to wierzchołek góry lodowej. Facet po prostu
miał pecha (i dobrze). Ale, moim zdaniem, o większości takich chorych sytuacji
się nie dowiadujemy. O takich, które dotyczą leków lub suplementów .
A ludzie cierpią.
Twórcy reklam bezkarnie mogą opowiadać bzdury po to by coś sprzedać.
[ piszemy tutaj o tym dość często, np. Kłamliwe
reklamy leków]
Świetny
przykład – kreowanie fobii gorączkowej, leki przeciwbólowe, na przeziębienie, o
których pisałam niedawno lub - kawa. Skąd wzięła się opinia, że ona wypłukuje
magnez? Z badań? Nie. Bo NIE MA TAKICH! Wręcz przeciwnie - w wielu opracowaniach
kawa jest wymieniania jako ŹRÓDŁO magnezu w diecie. Za to każdy słyszał reklamy
wpierające nam, że jest dokładnie odwrotnie, tworzone po to, by ktoś mógł
zarobić na pigułkach z magnezem.
Piszę o tym szczerzej na blogu:
https://katarzynaswiatkowska.pl/kawa-kontra-magnez-czyli-b…/
Niezależnie od szalonych i nieuczciwych naukowców.
Niedawno bardzo dokładnie prześledzono czy resweratrol, ten z wina czy z
winogron, pomaga w czymkolwiek. Starsi dorośli w regionie Chianti we Włoszech
byli śledzeni pod kątem spożycia pokarmów bogatych w resweratrol (co oceniano na
podstawie nie tego, co opowiadali, bo związek tego z prawdą bywa różny, lecz
obiektywnie - na podstawie ilości metabolitów resweratrolu w moczu, nikt więc nie
mógł „czarować”).
I co? Zajadający/pijący najwięcej pokarmów bogatych w
resweratrol czy czerwonego wina nie mieli wcale mniejszej szansy na pożegnanie
się z naszym światem w ciągu 9 lat obserwacji (5). Resweratrol w posiłkach lub w
wypijanym winie nie korelował z długowiecznością, mniejszym ryzykiem raka lub
choroby sercowo-naczyniowej. Mało tego, osoby spożywające najmniej resweratrolu
były zdrowsze. Wyniki nie zmieniły się po uwzględnieniu czynników zakłócających.
Na przykład, wykluczono uczestników, którzy kochali wino za bardzo i spożywali
więcej niż cztery porcje alkoholu dziennie.
Najczęściej, to co pięknie działa w laboratorium, nie sprawdza się w warunkach
skomplikowanego ciała człowieka. Resweratrol w naszym organizmie jest szybko
metabolizowany i dlatego ile byśmy go nie zjedli, będzie w niskim stężeniu w
surowicy. Nie ma sposobu, aby uzyskać go wystarczająco tak dużo z diety, aby
uzyskać efekt jak w laboratoryjnych hodowlach komórek (6).
Alkohol.
Ciężki temat. Z jednej strony - jest rakotwórczy, nawet w małych dawkach (7,8) i
może powodować wiele innych problemów.
Jednak, jego UMIARKOWANE spożycie zmniejsza śmiertelność z powodu chorób serca i
naczyń. Zaznaczmy: umiarkowane, bo powyżej tego robi się potwornie szkodliwy.
Zwracam na to uwagę, bo wiele osób słyszy tylko: „zmniejsza śmiertelność” ale
już nie słyszy: „UMIARKOWANE”. (Nie chcę słyszeć zarzutów, że ktoś się rozpił
po moim artykule. Poza tym, w Polsce sporo osób nie wiadomo czemu myśli, że
„piwo to nie alkohol”…).
Często to mówię, kiedy jestem pytana przez pacjentów o wpływ alkoholu na
zdrowie: "zmniejsza zagrożenie zawałem, ale zwiększa rakiem. Trzeba zastanowić
się czego się bardziej boimy"
Nowe słynne badanie.
Szklanka piwa lub kieliszek wina (codziennie) może zmniejszyć szansę na atak
serca o jedną trzecią (9). 1,93 miliona osób po 30 rż, w Wielkiej Brytanii. W
czasie długiej obserwacji 114 859 osób miało zdiagnozowany problem z sercem lub
krążeniem. Całkowita abstynencja niosła zwiększone ryzyko chorób serca. W
porównaniu z umiarkowanym sięganiem po alkohol (co oznaczało nie więcej niż 14
jednostek alkoholu tygodniowo dla kobiet i 21 jednostek dla mężczyzn, czyli
mniej więcej 1-2 lampki wina dziennie), UNIKANIE alkoholu było związane ze
zwiększonym o 56% ryzykiem choroby wieńcowej, o 32% zawału mięśnia sercowego, o
12% większym ryzykiem udaru niedokrwiennego mózgu, o 32% tętniaka aorty
brzusznej.
Picie większych ilości alkoholu niż 24-21 jednostek/tydzień nie chroniło wcale,
lecz powodowało, że ryzyko problemów zdrowotnych szybowało mocno w górę.
„Jednostka alkoholu” to nie „setka” wódki lecz 10 gramów czystego alkoholu = 25 g
wódki lub whiskey= 200 ml piwa 5% = 80 ml wina 12% .
Lampka wina 125 ml z 12% alkoholu to już półtora jednostki alkoholu.
Metaanaliza z 2011 - aż 84 badań: umiarkowane spożycie alkoholu wiąże się z
mniejszą śmiertelnością z powodu chorób sercowo-naczyniowych (24).
Bardzo słynne badanie INTERHEART:
analizowano dane z 52 krajów, po to by uchwycić przyczyny zawałów serca. 15152
pacjentów po zawale porównano z 14820 przypadkami zdrowych osób i stwierdzono:
"regularne picie alkoholu" wiąże się ze zmniejszeniem o 9% szansy na pierwszy
zawał mięśnia sercowego (25),
(nawiasem mówiąc, też ogłoszono, że aktualne palenie papierosów zwiększa o 287%,
regularne jedzenie owoców - zmniejsza o 30%, regularne ćwiczenia - zmniejszają o
14% ryzyko zawału).
Co ciekawe, alkohol działał ochronnie w stosunku do choroby wieńcowej w
większości krajów, z wyjątkiem osób zamieszkujących Azję Południową. Spożycie
alkoholu może nie mieć działania kardioprotekcyjnego u niektórych grup rasowych
lub etnicznych (25).
Wygląda na to, że geny mają mocny wpływ na to jak nasz organizm reaguje na
alkohol.
Śródbłonek
to żywa wyściółka naczyń. Kiedy przestaje sobie radzić ze swoimi zadaniami -
mamy wczesny objaw uszkodzenia i miażdżycy (19,20). U panów zaburzenia potencji
są często pierwszym sygnałem ostrzegawczym, że w naczyniach źle się dzieje (z
powodu otyłości, papierosów, cukrzycy, nadciśnienia itp.).
Niski - do umiarkowanego, poziom spożycia alkoholu może poprawić funkcję
śródbłonka. Wyższy - ją zaburza (21-23).
Cholesterol
Alkohol zwiększa poziom cholesterolu HDL ("dobrego cholesterolu"),
apolipoproteiny A-I (27-29).
Cukrzyca.
Niektóre doniesienia sugerują, że niskie - do umiarkowanego, spożycie alkoholu
wiąże się z ze zwiększeniem wrażliwości tkanek na insulinę i poprawą poziomu
glukozy (30,31) co przekłada się na mniejsze zagrożenie cukrzycą II typu.
A wino?
Sugerowano przez lata, że picie wina może zapewnić ochronę serca. Jednak w
obiektywnych badaniach (za które np. nie płacili producenci wina) nie
stwierdzono różnic w porównaniu z innymi typami alkoholu.
Trzeba też zauważyć, że ludzie pijący czerwone wino spożywają je najczęściej z
posiłkami, statystycznie częściej dbają bardziej o dietę, częściej ćwiczą (35).
Białe wino i czerniak.
Codzienny kieliszek białego wina może zwiększyć ryzyko zachorowania o 13 procent
Około 1 na 30 zgonów z powodu nowotworów na świecie jest spowodowanych
rakotwórczym wpływem alkoholu. Alkohol jest znanym czynnikiem ryzyka dla wielu
nowotworów, w tym raka głowy, szyi, wątroby, piersi, jelita grubego, przełyku.
Można do listy dopisać czerniaka, ale tylko w przypadku białego wina.
Ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe (UV) ze słońca lub solarium jest
głównym czynnikiem ryzyka dla czerniaka. Inne obejmują rodzinną historię
choroby, jasną karnację skóry z piegami , jasne włosy, wiele znamion i
osłabienie układu odpornościowego.
Pod koniec ubiegłego roku świat obiegło badanie, w którym odkryto, że białe wino
może zwiększać ryzyko czerniaka (36). Przeanalizowano dane z trzech dużych badań
obejmujących łącznie 210 252 osób. Białe wino, okazało się być niezależnie
powiązane z czerniakiem; każdy kieliszek białego wina dziennie zwiększał ryzyko
o 13%. Piwo, czerwone wino i inne trunki nie miały istotnego wpływu na ryzyko
wystąpienia czerniaka.
Nie zachęcamy do picia.
Upijanie się i ilości większe niż umiarkowane to podwyższone ryzyko chorób
sercowo-naczyniowych, takich jak udar, zawał a także nagła śmierć sercowa
(32-34). Poza tym, spożycie alkoholu nawet na umiarkowanym poziomie, jest
związane z niekorzystnymi zmianami w mózgu, w tym atrofią hipokampa (41).
Badania związane z alkoholem miały charakter obserwacyjny, nie można wyciągnąć
jednoznacznych wniosków na temat tego co było przyczyną a co skutkiem.
Abstynenci alkoholowi mogli kiedyś pić nadmiernie, i potem przestać bo popsuło
im się zdrowie. Zdrowe osoby mogą być również bardziej skłonne do spożywania
okazjonalnych napojów alkoholowych niż te z istniejącymi problemami zdrowotnymi.
Może nie muszą przyjmować leków wchodzących w interakcje z alkoholem (42).
To teraz dobre wieści dla miłośników sauny.
SAUNA jest zdrowa i są na to dowody!
Badania wykazywały skuteczność TERAPII w saunie dla osób z cukrzycą,
nadciśnieniem tętniczym, zastoinową niewydolnością serca, po zawale mięśnia
sercowego, u osób z przewlekłą obturacyjną choroba płuc (POChP), przewlekłym
zmęczeniem, bólami. Jednym z przeciwwskazań jest ciąża - hipertermia może być
teratogenna.
Już wcześniej zaobserwowano korzystny wpływ sauny na serce i układ krążenia
(43-45). Ostatnie słynne i mocne dane pochodzą z dużego badania populacyjnego
przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii. 2315
mężczyzn monitorowano przez ponad 20 lat w ramach Finnish Kuopio Ischemic Heart
Disease Risk Factor Study.
Zwolennicy sauny, korzystający z niej od 4 do 7 razy w tygodniu mieli o 63%
niższe ryzyko nagłej śmierci aniżeli osoby będące w saunie raz w tygodniu.
Oczywiście, uwzględniono inne czynniki tzw „zakłócające”, czyli wzięto pod uwagę
istniejące choroby i zagrożenia - sauna niezmiennie działała korzystnie.
Saunowanie 2 do 3 razy w tygodniu w porównaniu z tylko jedną sesją tygodniową
wiązała się z mniejszą o 24% śmiertelnością z różnych przyczyn.
Czas również miał znaczenie. W porównaniu z mężczyznami, którzy spędzili mniej
niż 11 minut w saunie, ryzyko nagłej śmierci sercowej było o 7% niższe u
mężczyzn odbywających sesje trwające od 11 do 19 minut i o 52% mniejsze dla
sesji ponad dziewiętnastominutowych (37).
Częste kąpiele w saunie mogą zmniejszyć ryzyko otępienia. Mężczyźni odwiedzający
saunę 4-7 razy w tygodniu o 66% byli mniej narażeni na rozpoznanie otępienia niż
osoby korzystające z sauny raz w tygodniu (38).
[ jednak częste kąpiele mogą
nie sprzyjać zdrowiu w innym aspekcie - patrz
Czy mycie jest zdrowe?]
Częste kąpiele w saunie zmniejszają ryzyko nadciśnienia. Ryzyko wystąpienia
podwyższonego ciśnienia krwi było prawie o 50% niższe u mężczyzn, którzy
korzystali z sauny 4-7 razy w tygodniu w porównaniu do mężczyzn, bywali tam raz
w tygodniu. Uczestnicy badania mieli lub nie mieli na początku nadciśnienia.
Podczas średniego okresu obserwacji wynoszącego 22 lata, u 15,5% mężczyzn
zdrowych wcześniej wystąpiło zdiagnozowane nadciśnienie. U wielbicieli sauny o
50% rzadziej (39).
Długotrwała kąpiel w saunie 2 razy w tygodniu zwiększa frakcję wyrzutową lewej
komory i obniża ciśnienie krwi, szczególnie u pacjentów z nadciśnieniem (50).
Kąpiele w saunie mogą obniżać ciśnienie krwi poprzez różne mechanizmy -
temperatura ciała może wzrosnąć do 2° C, powodując rozszerzenie naczyń
krwionośnych. Pocenie się z kolei usuwa nadmiar płynu z organizmu. Kąpiel w
saunie może również obniżyć ciśnienie krwi z powodu ogólnego rozluźnienia ciała
i umysłu (39).
Częstotliwość rytmu serca może wzrosnąć do 100/min -150/min co przypomina
sytuację w trakcie ćwiczeń fizycznych i być może to odpowiada za poprawę
ciśnienia krwi i funkcji serca. Wraz ze wzrostem temperatury ciała przepływ krwi
do narządów wewnętrznych zmniejsza się, zaś do skóry rośnie. Regularne kąpiele w
saunie poprawiają funkcję śródbłonka, tj. wewnętrznej warstwy naczyń
krwionośnych, co ma korzystny wpływ na ciśnienie krwi i jest niesamowicie ważne
u pacjentów z czynnikami ryzyka choroby wieńcowej i niewydolnością serca
(46-48). Wcześniejsze doniesienia związane z niewydolnością serca mówiły o
poprawie wydolności fizycznej, frakcji wyrzutowej serca, zmniejszonej częstości
występowania arytmii (49).
Kąpiel w saunie poprawia funkcje płuc -
zwiększa pojemność życiową, wentylację minutową i natężoną objętość wydechową
(51,52) dlatego może przynieść ulgę pacjentom z astmą i przewlekłym zapaleniem
oskrzeli (53).
Kąpiele w saunie mogą także złagodzić ból i polepszyć ruchomość stawów u
pacjentów z chorobą reumatyczną. Chociaż kąpiel w saunie nie powoduje wysuszenia
skóry - a nawet daje korzyści pacjentom cierpiącym na łuszczycę, to może nasilać
świąd u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry.
Mamy różne sauny.
Termin "sauna" używany w literaturze, najczęściej odnosi się do fińskiej sauny
parowej (suchej). Mamy pomieszczenie wyłożone drewnem i promiennik, który
utrzymuje temperaturę między 70 a 100 ° C . Para wodna jest wytwarzana przez
polewanie wodą rozgrzanych kamieni. Efekty gorącej sauny fińskiej o średniej
temperaturze 79° C nie mogą być bezpośrednio odnoszone innych rodzajów saun,
które mogą działać w niższych temperaturach i nie pozwalają na nalewanie wody
skały (54-56).
Nawet ci, którzy doszli do siebie po zawale mięśnia sercowego, a także pacjenci
ze stabilną dławicą piersiową lub niewydolnością serca mogą korzystać z kąpieli
w saunie (57,58). Osoby podatne na niedociśnienie ortostatyczne powinny zachować
ostrożność.
Przeciwwskazania do kąpieli w saunie obejmują niestabilną dusznicę
bolesną, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego i ciężkie wady zastawek
serca. Spożycie alkoholu podczas kąpieli w saunie zwiększa ryzyko nadciśnienia,
arytmii a nawet nagłej śmierci.
Cdn…
Literatura
1) Piano , Alcohol's Effects on the Cardiovascular System. Alcohol Res.
2017;38(2):219-241.
2) Tangney CC, Rasmussen HE. Polyphenols, inflammation, and cardiovascular
disease. Current Atherosclerosis Reports. 2013;15(5):324.
3) Mukamal KJ, Conigrave KM, Mittleman MA, et al. Roles of drinking pattern and
type of alcohol consumed in coronary heart disease in men. New England Journal
of Medicine. 2003a;348(2):109–118.
4) Volcik KA, Ballantyne CM, Fuchs FD, et al. Relationship of alcohol
consumption and type of alcoholic beverage consumed with plasma lipid levels:
Differences between Whites and African Americans of the ARIC Study. Annals of
Epidemiology. 2008;18(2):101–107
5) Semba RD, et al "Resveratrol levels and all-cause mortality in older
community-dwelling adults" JAMA Intern Med 2014;
6) Vang O, Ahmad N, Baile CA, Baur JA, Brown K, et al. (2011) What Is New for an
Old Molecule? Systematic Review and Recommendations on the Use of Resveratrol.
PLoS ONE 6(6): e19881.
7) Cao Y, Willett WC, Rimm EB, Stampfer MJ, Giovannucci EL. Light to moderate
intake of alcohol, drinking patterns, and risk of cancer: results from two
prospective US cohort studies. BMJ2015;351:h4328.
8) Bagnardi V, Rota M, Botteri E, et al. Alcohol consumption and site-specific
cancer risk: a comprehensive dose-response meta-analysis. Br J
Cancer2015;112:580-93.
9) Bell, Daskalopoulou, Rapsomaniki, Association between clinically recorded
alcohol consumption and initial presentation of 12 cardiovascular diseases:
population based cohort study using linked health records , BMJ 2017;356:j909
19) Deanfield JE, Halcox JP, Rabelink TJ. Endothelial function and dysfunction:
Testing and clinical relevance. Circulation. 2007;115(10):1285–1295
20) Ras RT, Streppel MT, Draijer R, Zock PL. Flow-mediated dilation and
cardiovascular risk prediction: A systematic review with meta-analysis.
International Journal of Cardiology. 2013;168(1):344–351
21) Liu J, Tian Z, Gao B, Kunos G. Dose-dependent activation of antiapoptotic
and proapoptotic pathways by ethanol treatment in human vascular endothelial
cells: Differential involvement of adenosine. Journal of Biological Chemistry.
2002;277(23):20927–20933.
22) Kleinhenz DJ, Sutliff RL, Polikandriotis JA, et al. Chronic ethanol
ingestion increases aortic endothelial nitric oxide synthase expression and
nitric oxide production in the rat. Alcoholism: Clinical and Experimental
Research. 2008;32(1):148–154.
23) Tirapelli CR, Leone AF, Yogi A, et al. Ethanol consumption increases blood
pressure and alters the responsiveness of the mesenteric vasculature in rats.
Journal of Pharmacy and Pharmacology. 2008;60(3):331–341.
24) Ronksley PE, Brien SE, Turner BJ, et al. Association of alcohol consumption
with selected cardiovascular disease outcomes: A systematic review and
meta-analysis. BMJ. 2011;342:d671.
25) Leong DP, Smyth A, Teo KK, et al. Patterns of alcohol consumption and
myocardial infarction risk: Observations from 52 countries in the INTERHEART
case-control study. Circulation. 2014;130(5):390–398.
26) Gardner CD, Tribble DL, Young DR, et al. Associations of HDL, HDL(2), and
HDL(3) cholesterol and apolipoproteins A-I and B with lifestyle factors in
healthy women and men: The Stanford Five City Project. Preventive Medicine.
2000;31(4):346–356.
27) Muth ND, Laughlin GA, von Muhlen D, et al. High-density lipoprotein
subclasses are a potential intermediary between alcohol intake and reduced risk
of cardiovascular disease: The Rancho Bernardo Study. British Journal of
Nutrition. 2010;104(7):1034–1042.
28) Vu KN, Ballantyne CM, Hoogeveen RC, et al. Causal role of alcohol
consumption in an improved lipid profile: The Atherosclerosis Risk in
Communities (ARIC) Study. PLoS One. 2016;11(2):e0148765.
29) Waskiewicz A, Sygnowska E. Alcohol intake and cardiovascular risk factor
profile in men participating in the WOBASZ Study. Kardiologia Polska.
2013;71(4):359–365.
30) Greenfield JR, Samaras K, Hayward CS, et al. Beneficial postprandial effect
of a small amount of alcohol on diabetes and cardiovascular risk factors:
Modification by insulin resistance. Journal of Clinical Endocrinology and
Metabolism. 2005;90(2):661–672.
31) Davies MJ, Baer DJ, Judd JT, et al. Effects of moderate alcohol intake on
fasting insulin and glucose concentrations and insulin sensitivity in
postmenopausal women: A randomized controlled trial. JAMA.
2002;287(19):2559–2562
32) Marques-Vidal P, Arveiler D, Evans A, et al. Different alcohol drinking and
blood pressure relationships in France and Northern Ireland: The PRIME Study.
Hypertension. 2001;38(6):1361–1366.
33) Mukamal KJ, Maclure M, Muller JE, Mittleman MA. Binge drinking and mortality
after acute myocardial infarction. Circulation. 2005;112(25):3839–3845.
34) Sundell L, Salomaa V, Vartiainen E, et al. Increased stroke risk is related
to a binge-drinking habit. Stroke. 2008;39(12):3179–3184.
35) Malarcher AM, Giles WH, Croft JB, et al. Alcohol intake, type of beverage,
and the risk of cerebral infarction in young women. Stroke. 2001;32(1):77–83.
36) Andrew Rivera, Hongmei Nan, Tricia Li, Abrar Qureshi and Eunyoung ChoAlcohol
Intake and Risk of Incident Melanoma: A Pooled Analysis of Three Prospective
Studies in the United States DOI: 10.1158/1055-9965.EPI-16-0303 Published
December 2016
37) Tanjaniina Laukkanen,; Hassan Khan,; Francesco Zaccardi,, Association
Between Sauna Bathing and Fatal Cardiovascular and All-Cause Mortality Events,
JAMA Intern Med. 2015;175(4):542-548
38) Tanjaniina Laukkanen, Setor Kunutsor, Jussi Kauhanen, Jari Antero Laukkanen.
Sauna bathing is inversely associated with dementia and Alzheimer's disease in
middle-aged Finnish men. Age and Ageing, December 2016 DOI:
10.1093/ageing/afw212
39) Francesco Zaccardi, Tanjaniina Laukkanen, Peter Willeit, Setor K. Kunutsor,
Jussi Kauhanen, Jari A. Laukkanen. Sauna Bathing and Incident Hypertension: A
Prospective Cohort Study. American Journal of Hypertension, 2017; DOI: 10.1093/ajh/hpx102
40) V. W. Dolinsky, K. E. Jones, R. S. Sidhu, M. Haykowsky, M. P. Czubryt, T.
Gordon, J. R. B. Dyck. Improvements in skeletal muscle strength and cardiac
function induced by resveratrol during exercise training contribute to enhanced
exercise performance in rats. The Journal of Physiology, 2012; 590 (11): 2783
41) Anya Topiwala, Charlotte L Allan, Vyara Valkanova , Enikő Zsoldos , Moderate
alcohol consumption as risk factor for adverse brain outcomes and cognitive
decline: longitudinal cohort study, BMJ 2017;357:j2353 doi: 10.1136/bmj.j2353
(Published 6 June 2017)
42) Jinhui Zhao, Tim Stockwell, Audra Roemer, Timothy Naimi, Tanya Chikritzhs.
Alcohol Consumption and Mortality From Coronary Heart Disease: An Updated
Meta-Analysis of Cohort Studies. Journal of Studies on Alcohol and Drugs, 2017;
78 (3): 375 DOI: 10.15288/jsad.2017.78.375
43) Keast ML, Adamo KB. The Finnish sauna bath and its use in patients with
cardiovascular disease. J Cardiopulm Rehabil. 2000;20(4):225-230.
44) Luurila OJ. The sauna and the heart. J Intern Med. 1992;231(4):319-320.
45) Hannuksela ML, Ellahham S. Benefits and risks of sauna bathing. Am J Med.
2001;110(2):118-126.
46) Imamura M, Biro S, Kihara T, et al. Repeated thermal therapy improves
impaired vascular endothelial function in patients with coronary risk factors. J
Am Coll Cardiol. 2001;38(4):1083-1088.
47) Ohori T, Nozawa T, Ihori H, et al. Effect of repeated sauna treatment on
exercise tolerance and endothelial function in patients with chronic heart
failure. Am J Cardiol. 2012;109(1):100-104
48) Kihara T, Biro S, Imamura M, et al. Repeated sauna treatment improves
vascular endothelial and cardiac function in patients with chronic heart
failure. J Am Coll Cardiol. 2002;39(5):754-759.
49) Kihara T, Biro S, Ikeda Y, et al. Effects of repeated sauna treatment on
ventricular arrhythmias in patients with chronic heart failure. Circ J.
2004;68(12):1146-1151.
50) Siewert C, Siewert H, Winterfeld HJ, Strangfeld D. The behavior of central
and peripheral hemodynamics in isometric and dynamic stress in hypertensive
patients treatment with regular sauna therapy [in German]. Z Kardiol.
1994;83(9):652-657.
51) Laitinen LA, Lindqvist A, Heino M. Lungs and ventilation in sauna. Ann Clin
Res. 1988;20(4):244-248
52) Kauppinen K. Facts and fables about sauna. Ann N Y Acad Sci.
1997;813:654-662.
53) Hannuksela ML, Ellahham S. Benefits and risks of sauna bathing. Am J Med.
2001;110(2):118-126.
54) Keast ML, Adamo KB. The Finnish sauna bath and its use in patients with
cardiovascular disease. J Cardiopulm Rehabil. 2000;20(4):225-230.
55) Hasan J, Karvonen MJ, Piironen P. Special review, I: physiological effects
of extreme heat as studied in the Finnish “sauna” bath. Am J Phys Med.
1966;45(6):296-314.
56) Eisalo A, Luurila OJ. The Finnish sauna and cardiovascular diseases. Ann
Clin Res. 1988;20(4):267-270.
57) Kukkonen-Harjula K, Kauppinen K. Health effects and risks of sauna bathing.
Int J Circumpolar Health. 2006;65(3):195-205.
58) Kauppinen K. Facts and fables about sauna. Ann N Y Acad Sci.
1997;813:654-662.
`
| |
Wyszukiwarka
lokalna
na dole strony
Także w Komunikaty
Zapisz się na
▼Biuletyn▼
(Twoje dane sa całkowicie bezpieczne,
za zapis - upominek)
Twoja
Super Ochrona Medyczna
|