O stresie

O stresie

(art. z 2013 r. - przeniesiony ze zlikwidowanego bloga o fitnessie; w późniejszym przypisie * pokazuję nieco odmienne podejście do stresu)

Co to jest stres?

Termin wymyślił i opisał w swej słynnej książce The Stress of Life z 1956 roku Hans Hugon Selye. Postawił on hipotezę, że szereg chorób somatycznych jest skutkiem niezdolności człowieka do radzenia sobie ze stresem. Zjawisko to nazwał mianem niewydolności tzw. syndromu ogólnej adaptacji.

Obecnie stres jest definiowany w psychologii jako dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki, a wymogami sytuacji (stresorem), charakteryzująca się brakiem równowagi.

Stres można określić jako reakcję organizmu na wszelkie stawiane mu zadania. Takim zadaniem może być zarówno próba zdobycia pracy, jak również przystosowanie się organizmu do funkcjonowania w warunkach zewnętrznych np. w hałasie. *

Z wielu stron wywierana jest na nas presja, by panować nad stresem ale i dostrzegać jego pozytywne strony. Aby to osiągnąć, musimy wiedzieć, czym naprawdę jest stres, i pozbyć się wielu uprzedzeń.

Szerzej o rodzajach i źródłach stresu – http://lepszezdrowie.info/stresy.htm.

Czy stres zawsze jest zły?

Stres jest naturalną, nieuniknioną częścią naszego życia, dlatego towarzyszy każdemu z nas. Stresujący może być egzamin na studia, ale również pierwsze spotkanie z sympatią. Nużąca praca, zestresowany szef, mobbing, konieczność szybkiego podejmowania decyzji, lęk związany z utratą pracy – to czynniki zagrażające naszemu zdrowiu. Stres jest reakcją na codzienne wyzwania i życiowe zmiany – nie tylko negatywne, ale i pozytywne.

Należy pamiętać, że istnieje także stres pozytywny – ten który towarzyszy nam przy zaangażowaniu z pasją w jakąś działalność. Pewien optymalny poziom stresu jest niezbędny dla efektywnego funkcjonowania człowieka, ponieważ działa na nas mobilizująco. Zbyt niski poziom stresu powoduje spadek motywacji, apatię i znudzenie. Lecz zbyt wysoki napięcie, trudności z koncentracją, lęk i fizyczne zmęczenie. Zatem – zwracaj uwagę na znaki dawane przez organizm

To nie sam stres jest niebezpieczny dla człowieka, ale to jak na niego reagujemy.

Nietrudno przywołać w pamięci stresujące wydarzenia. Prawdopodobnie byliśmy przerażeni, często agresywni, trudno nam było zebrać myśli, sądziliśmy, że to się nigdy nie skończy.

Stres prowadzi często także do zmian w zachowaniu takich jak m.in.:
· objadanie się, czy odwrotnie brak apetytu,
· palenie papierosów,
· nadużywanie alkoholu,
· obgryzanie paznokci,
· zaburzenia snu,
· łatwe wpadanie w gniew,
· unikanie kontaktów z ludźmi.

Wszystkie te czynniki mają negatywny wpływ nie tylko na nasze zdrowie i życie, ale także na życie naszych bliskich.

Jak sprawdzić, czy potrafisz kontrolować stres?

Jednym ze wskaźników jest poziom zmęczenia, jaki osiągnęliśmy. Odpowiedz sobie na pytanie: czy jesteś w stanie zregenerować swoje siły w ciągu doby? Jeśli tak, potrafisz trzymać stres na smyczy. Jeśli potrzebujesz więcej czasu – oznacza to, że zaczyna on tobą rządzić.

Zabiegani, w pracy i w życiu, często nie potrafimy zareagować właściwie na stres, a nie powinniśmy go bagatelizować – stres potrafi nawet… zabić.

Czy zatem ze stresem można walczyć?

Często wobec własnego stresu i stanu psychiki przyjmujemy postawę bezradności. Natomiast psychika człowieka jest mechanizmem zdolnym do samonaprawy i regeneracji.

Niezwykle ważne jest poznanie naszych indywidualnych reakcji na sytuacje stresujące. Pozwoli nam to na natychmiastowe zadziałanie, zanim poziom stresu dojdzie do poziomu, który przerośnie nasze możliwości poradzenia sobie z nim.

Od czego zacząć?

Oprócz wiedzy skąd stres się bierze i jakie czynniki go wywołują niezwykle ważne jest abyś zdał sobie sprawę, że jesteś odpowiedzialny za swój własny poziom stresu.
Jednym ze źródeł stresu są niewątpliwie wszelkie zmiany życiowe. Czy mamy zatem unikać zmian? Oczywiście, że nie. Musimy jednak być świadomi tego jak one wpłyną na nas.

Nierzadko w sytuacjach stresujących pomaga pozytywne myślenie, nastawienie, przypominanie sobie pomyślnych sytuacji i osiągnięć, sposób w jakim myślisz o wydarzeniu czy świecie. Można we własnej głowie zredukować wagę wydarzenia, niepewność, a tym samym zmniejszyć poziom stresu. Pomocne bywa też kontrolowanie oddechu czy relaksacja mięśniowa.

—

Powyższy tekst został częściowo wzięty z artykułu Anety Styńskiej http://lepszezdrowie.info/sekrety_zwalczania_stresu.htm , zobacz tam jego rozwinięcie.

Tutaj jednak – w powiązaniu z fitnessem – dostrzeżmy proste metody „fizyczne” na złagodzenie stresu (metody relaksu i odbudowy)

Spacer

Niezależnie od ogólno-zdrowotnego zalecenia, by codziennie odbyć spacer w dość intensywnym tempie marszu, krótki spacer jest dobrym sposobem na uzyskanie szybkiego odprężenia. Najcenniejszy jest spacer umożliwiający kontakt z naturą, a więc spacer po parku, lesie, nad rzeką , jeziorem, morzem lub w górach. Spacer w niektórych porach dnia wywiera większe wrażenie. Działa tak zapewne zachód słońca, zapadanie zmroku. W trakcie spaceru warto zwracać uwagę na wszystko to co widać na niebie. W ogóle – warto chodzić z podniesioną głową – ma to duże znaczenie psychologiczne. Naucz się lepiej oddychać, kontemplować piękno przyrody a nawet medytować w trakcie marszu i odpoczynku na świeżym powietrzu.

Ćwiczenia fizyczne

Chodzi przynajmniej o oderwanie się od jednej pozycji – “zasiedzenia” w biurze, ławce szkolnej, przy telewizorze. Ćwiczenia mogą być różne – od klasycznej prostej gimnastyki, do zaplanowanych wg jakiegoś programu. Generalnie, na stres pomaga znaczący wysiłek fizyczny. Zatem – także rekomendowany tutaj system ćwiczeń 7 minut jest dobrym remedium na stres.

Zmiana stylu życia

Więcej rekreacji, mniej pospiechu, więcej luzu i dystansu do spraw oraz samego siebie, humor i uśmiech, życzliwość, przyjaciele, czas na hobby … – czytaj więcej nt. stresu i relaksu na stronach:

i wielu innych w serwisie Lepsze Zdrowie (temat jest obszerny – kilkadziesiąt pozycji wg wewnętrznej wyszukiwarki).

Wspomnę także następujące starsze książki:

Stres… kiedy pomaga, a kiedy szkodzi. Jak zamienić go w sojusznika
Mario Farne
Wydawnictwo: Księgarnia Świętego Wojciecha
Poznań 2006
Ilość stron: 126

Pokonać stres. Życie na luzie
Siegfried Brockert
Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Wydanie: 2003
Ilość stron: 176

Adrenalina a stres
Archibald D. Hart
Wydawnictwo: W drodze
Poznań 2005
Ilość stron: 302

---------
Przypis ex post

* Chociaż Aneta Styńska pośrednio o tym mówi, to trzeba zaznaczyć że istnieje 'nowocześniejsze' podejście do stresu, zwłaszcza w pismach Davida R. Hawkinsa a ostatnio Dariusza Juzyszyna, wg którego stres jest bardziej reakcją psychologiczną wynikającą z naszych wyuczonych postaw wewnętrznych niż reakcji spowodowanych czynnikami zewnętrznymi - patrz np. notka końcowa w art. Sztuka radzenia sobie ze stresem.

Opr. Leszek Korolkiewicz

Zdrowie i Fitness

Zdrowie ze ^ smakiem

Widge