|
Startowa
Do nadrzędnej
Nowości
English
Komunikaty
Pro
Anty
English articles
O nas
Współpraca
Linki
Polecamy
Ściągnij sobie
Zastrzeżenie
| |
O piciu - ciąg dalszy
Ciąg dalszy, bo pisaliśmy o tym już sporo - patrz np.
Uwaga woda,
Herbaty i herbatki,
Eliksir życia, Soki,... (użyj lokalnej wyszukiwarki).
Poniższy tekst uzupełniający pochodzi z artykułu lek. med. Katarzyny
Świątkowskiej opublikowanego w kwietniu 2018 na Facebooku. Traktuje głównie o
bisfenolu (BPA) i jest podobny do dużo wcześniejszego i obszerniejszego artykułu
Autorki - BPA - wiesz o tym?.
Oba się uzupełniają.
Pozwoliłem sobie na własny tytuł, parę uzupełnień, linków i komentarzy w
nawiasach [ ] oraz wprowadziłem formatowanie z wyróżnieniem wybranych
fraz.
Kontynuujemy temat związany z tym, jak ważne jest … „regularne
picie”. Oczywiście, odpowiednich płynów. Było ostatnio o herbacie, jaka
jest zdrowa [w art. Pochwała
herbaty].
Dzisiaj o wodzie w butelkach, potem opowiemy o badaniach polskich i
zagranicznych naukowców opisujących niesympatyczne i niekiedy wredne
drobnoustroje żyjące sobie bezkarnie w naszej „kranówce” i o tym, dlaczego warto
się nawadniać (ale tylko bez przesady) i kto musi naprawdę uważać na sól, a kto
nie.
Temat na dzisiaj. Woda z plastikowej butelki jest OK?
Wg mnie, nie za bardzo, bo z plastikiem mamy pewien problem.
Zawiera substancje, które zamiast grzecznie w nim siedzieć, mają skłonność, by
przedostawać się nieproszone do żywności i napojów (1). Szczególnie jednej z
nich zaczęto się mocno krytycznie przyglądać.
To bisfenol A (BPA) [patrz też art. BPA]
Ulubieniec przemysłu chemicznego. Składnik żywic epoksydowych wyściełających
wnętrza puszek do konserw i poliwęglanu sprawiającego, że plastikowe opakowania
są śliczne i przezroczyste.
BPA ma jednak okropną opinię w kręgach medycznych - powoduje „bałagan w
hormonach”. Udaje estrogeny posiadając podobną do nich budowę. A organizm daje
się łatwo nabrać. BPA zaburza też poziom i działanie innych hormonów (2).
Coś dla wiecznie odchudzających się.
U ludzi - BPA jest jednym z podejrzanych o powodowanie obecnej epidemii
otyłości. Jest wszechobecny. Woreczki, opakowania do przechowywania
żywności, zabawki, butelki, wnętrze kartonów z mlekiem, sokami, konserw itp.
itd. A stamtąd „przełazi” do tego co zjadamy i pijemy. Potem jest metabolizowany
przez wątrobę do związku (glukuronianu BPA), który może sprawiać, że jesteśmy
grubi !!! Wątroba produkuje go by pozbyć się z ciała bisfenolu. Tylko, że zanim
go wydalimy, on oddziałuje na nas. Komórki mające z nim kontakt zaczynają być
nadmiernie chętne do gromadzenia w sobie lipidów (tłuszczu) (10). Wbrew naszej
woli ;-(
Nie, no pewnie, tak na marginesie. Nadmiar pokarmu w stosunku do tego co
spalamy, nadal uważamy za główną przyczynę otyłości. Nie oszukujmy się, nie ma
cudów. Lekarze ciągle słyszą od pacjentów, którzy powinni schudnąć, (bo to jest
skuteczna metoda leczenia lub wspomagania leczenia wielu chorób): „ale ja
nic nie jem a tyję”.
Nie.
To byłoby wbrew zasadom fizyki (choć warto zbadać TSH, ale to temat na kiedy
indziej).
Ale, fakt, od pewnego czasu mówi się, że powszechne dzisiaj narażenie ludzi na
substancje zaburzające gospodarkę hormonalną przyczynia się do rozwoju epidemii
otyłości i BPA jest z pewnością jedną z nich (11-22).
Było to mocno przebadane na zwierzakach laboratoryjnych.
Narażenie na BPA, szczególnie w okresie płodowym lub wczesnego dzieciństwa, może
prowadzić do chorób w późniejszym życiu (3), takich jak
otyłość, ale i astma, zaburzenia płodności, uszkodzenia mózgu i inne, albo
przyspieszyć początek dojrzewania płciowego (5-9).
Dlaczego warto unikać plastikowych butelek i opakowań na żywność?
Organizm sam nie produkuje BPA i jeśli BPA jest jednak wykrywalny w surowicy lub
w moczu, to oznacza, że dostaliśmy go z zewnątrz. Przede wszystkim, zjedliśmy
lub wypiliśmy. I okazuje się, że we krwi ponad 90% z nas krąży sobie BPA jak nie
zapraszany gość. U dzieci w większym stężeniu (21-26).
Przełomem było badanie naukowców Harvard School of Public Health w 2008 roku
(27) - studenci przez tydzień “oczyszczali” organizm z BPA pijąc napoje tylko z
opakowań ze stali nierdzewnej . W tym czasie badano ich próbki moczu. Przez
kolejny tydzień wolno im było pić zimne napoje tylko z plastikowych butelek z
poliwęglanu i analizowano mocz. I co? Po tygodniu spożywania zimnych napojów z
butelek zawierających BPA poziom BPA w moczu o wzrastał o 69%.
Inny głośny eksperyment. 75 uczniów i pracowników z Harvard School of Public
Health zostało podzielonych na dwie grupy: Jedna konsumowała porcję
wegetariańskiej zupy z puszki przez pięć dni. Potem dwa dni przerwy i jedli
przez kolejnych pięć dni zupę o identycznym składzie, ale już świeżo
przygotowaną. Druga grupa zrobiła to samo, ale w odwrotnej kolejności –
zaczynając od codziennej porcji świeżo przygotowanej zupy, potem było 2 dni
przerwy i serwowano im zupę z puszki. Monitorowano BPA w moczu. Po pięciu dniach
konsumowania zupy w puszkach stężenie BPA w moczu zawsze szybowało w górę. Było
o ponad tysiąc procent wyższe (1 221%) w porównaniu z początkiem eksperymentu i
poziomem „na świeżo ugotowanej zupie”(28).
Publikacja z „Circulation” z grudnia 2014 roku (29). 60 osób piło mleko sojowe z
puszki albo z butelki szklanej. Naukowcy oceniali ciśnienie krwi, tętno, poziom
bisfenolu w moczu dwie godziny po wypiciu mleka sojowego. U ludzi, którzy pili
mleko sojowe z puszki, poziom BPA w moczu wzrastał o 1600 % w ciągu dwóch
godzin. Zanotowano też podwyższenie ciśnienia skurczowego krwi.
Badania BPA w żywności wykazały wysoki poziom BPA - aż 730 ng /g np. w fasolce
szparagowej w puszce (30). Zupy z puszki i plastikowe butelki z wodą też podaje
się jako źródło BPA (31-33).
Ludzie często jadający w barach i restauracja lub pijący regularnie napoje
gazowane zawierają w sobie więcej BPA (34,35) .
I jeszcze kasjerki i kasjerzy (36,37) - bo bardzo dużo BPA można znaleźć w
papierze samokopiującym, na paragonach. Jeśli je dotykamy, to zostaje na
dłoniach i nie dość, że konsumujemy go z żywnością trzymaną w rękach, to jeszcze
wchłania się przez skórę, i utrzymuje się na niej nawet po myciu rąk (38,39).
(choć hm… nie badano jak rzeczywiście wyglądało to „mycie” i tutaj miałabym
pewne wątpliwości) [ patrz o tym w art. o
myciu].
Kanada była pierwsza na świecie. Jej władze uznały BPA za substancję toksyczną w
2010 roku. Zakaz produkcji butelek dla dzieci zawierających Bisfenol A (BPA) w
Unii Europejskiej wszedł w życie 1 marca 2011 roku.
[i co? - przecież dzieci często piją z tych butelek, których używają dorośli;
przepis bardziej na pokaz niż realny, skutki BPA dotykają i dorosłych].
Nie przeprowadzano badań na ludziach, podczas który ochotnicy byliby faszerowani
długo bisfenolem po to, by zauważyć, jakie to choroby w związku z tym u nich się
częściej pojawiały.
Obawy o bezpieczeństwo związane z BPA wzięły się z obserwacji zwierząt, które
traktowane BPA , doświadczały chorób serca, otyłości, cukrzycy, niepłodności,
pewnych rodzajów nowotworów, zaburzeń funkcji płciowych, uszkodzeń komórek
prostaty (40-42) i to przy stężeniu BPA we krwi proporcjonalnie zbliżonym do
poziomu stwierdzanego u wielu ludzi lub nawet mniejszym (43,44).
Mamy mnóstwo badań obserwacyjnych (45) dotyczących ludzi. One sugerują
jednoznacznie, że poziom BPA w moczu lub we krwi koreluje z zapadalnością na
pewne choroby. Ale ... nie można wykluczyć też tego, że ludzie mający więcej w
sobie bisfenolu jedzą po prostu więcej przetworzonych produktów uwięzionych w
plastiki, za to omijają szerokim łukiem np. świeże owoce, warzywa.
Jednak, tych dowodów jest na tyle dużo, że sensownie jest podchodzić do
plastikowych butelek i opakowań z (co najmniej) dużą dozą nieufności.
Poziom bisfenolu w moczu lub w surowicy (który musiał pochodzić przede wszystkim
z plastików) korelował z częstszym występowaniem pewnych nowotworów, chorób
serca (47), otyłości (46), cukrzycy II typu, impotencji, niepłodności,
niepowodzeń zapłodnień in vitro (48-52), zaburzeń hormonalnych (53-58),
oporności na insulinę u kobiet z zespołem policystycznych jajników (59).
Zresztą, w badaniach na szczurach wykazywano , że narażenie na BPA we wczesnym
okresie życia powoduje wystąpienie później zespołu policystycznych jajników (PCOS)
(60).
Krytyczny jest okres ciąży. Za duża ekspozycja na BPA może zakłócić prawidłowy
rozwój dziecka. Panel uznanych na świecie specjalistów, po przeanalizowaniu
ponad 700 wcześniejszych doniesień, wydał w 2007 roku oświadczenie, które
brzmiało: “Jeśli kobieta jest w ciąży - to BPA trafiający do jej organizmu
wpływa na geny dziecka, i może spowodować w jego dorosłym życiu choroby układu
rozrodczego”(44,49).
Naukowcy już w 2005 roku przestrzegali, iż BPA może powodować wady wrodzone,
przedwczesne dojrzewanie, obniżoną płodność oraz zwiększone ryzyko zachorowania
na chorobę nowotworową (68).
Oprócz tego, z badań na ciężarnych małpach, wiemy, że BPA powoduje zaburzenia w
rozwoju jajników, dróg oddechowych (69-73), mózgu, zaburzenia zachowania (74),
problemy z pamięcią, uczeniem się, oraz do depresję. Jest to spowodowane
znoszeniem działania estradiolu na mózg w obecności BPA (75).
W jednym z eksperymentów mierzono poziom BPA we krwi kobiet w 16 i 26 tygodniu
ciąży i potem analizowano stan zdrowia ich dzieci w wieku 6 miesięcy. U
niemowląt, których mamy w 16 tygodniu ciąży miały ciąży najwyższy poziom BPA,
dwa razy częściej diagnozowano świszczący oddech (76).
Panowie… lepiej też uważajcie na bisfenol.
Plemniki mężczyzn z większą ilością BPA mają uszkodzenia DNA (61-63).
BPA niekorzystnie wpływa na płodność i funkcje seksualne (64,65).
Rok 2010 - badanie InCHIANTI - zwiększona ilość BPA w moczu mężczyzn idzie w
parze z nieprawidłowym poziomem testosteronu we krwi (66).
Kiedy zbadano pracowników, narażonych przez 5 lat w pracy na wysokie stężenie
BPA i porównano ich z taką samą grupą, nie byli narażoną na BPA, okazało się ,
że pracujący przy produkcji BPA mieli ponad czterokrotnie większe ryzyko
impotencji i oczywiście wyższe stężenie BPA w moczu (67). [imitowanie
hormonu żeńskiego - estrogenu - patrz niżej - także ma tu wpływ...
Prawdopodobnie ma to wpływ na zniewieścienie mężczyzn, jakie się obecnie
obserwuje].
Uwaga na BPA-free…
Odkąd zaczęło się ostrzegać przed BPA, jak to w życiu bywa, wielu
producentów od razu postanowiło zarobić na naiwności wypuszczając na rynek
opakowania „wolne od bisfenolu” (BPA-free). Badania opublikowane w „Environmental
Health Perspectives” wykazały, że mnóstwo pojemników oznaczonych jako BPA-free,
uwalnia związki o działaniu estrogennym.
Według autorów badań, niektóre produkty oznaczane jako BPA - free uwalniają
związki o silniejszym działaniu estrogennym niż BPA. Tylko tych związków nie
zbadano jeszcze tak dokładnie jak BPA (77).
To nie będzie pozytywna wiadomość. BPA został znaleziony w wodzie gruntowej,
glebie, kurzu i powietrzu. Szczególnie dużo go w pobliżu zakładów przemysłowych
(78). W rzekach zanieczyszczonych BPA występuje więcej żeńskich niż męskich
osobników ryb. BPA powoduje genetyczne zaburzenia u ryb, płazów, gadów żyjących
w tych wodach.
Zresztą, cała „akcja” związana z weryfikowaniem bezpieczeństwa bisfenolu i
plastików zaczęła się od prac doktor zoologii Theo Colborn, zatrudnionej do
zbadania problemów zdrowotnych zwierzaków żyjących w okolicy Wielkich Jezior.
Opisała wiele ich chorób ale i zaczęła podejrzewać, że syntetyczne hormony
wydzielane z tworzyw sztucznych, pestycydów i innych produktów, zadziałały jako
trucizny. Gromadziła próbki tkanek zwierząt i potem nagłośniła przemilczane
wcześniej badania.
W roku 1996 opublikowała słynną książkę „Our Stolen Future” a kongres USA,
opierając się w dużej części na jej pracach, uchwalił ustawę, która zażądała
zbadania wielu związków chemicznych, z których większość nigdy nie przeszła
badań oceniających ryzyko zaburzeń endokrynologicznych związanych z ich
stosowaniem.
Nie jestem zwolennikiem teorii spiskowych, jednak, moim skromnym zdaniem, w
świetle dostępnych dzisiaj faktów, lepiej unikać bisfenolu kiedy tylko się da.
Do czasu rozstrzygnięcia sporu. Bo to niczym nie grozi. A może pomóc. (Pewnie,
nie można całkowicie go pożegnać, ale ograniczyć z nim kontakt można z
pewnością) .
Trzeba wziąć pod uwagę, że ta kwestia związana jest z ogromnym przemysłem
chemicznym. BPA jest jedną z najczęściej produkowanych substancji (79). No
dobra, powiedzmy sobie szczerze, chodzi o ogromne pieniądze, które mogliby
stracić producenci BPA. American Chemistry Council, grupa zrzeszająca
producentów działających w przemyśle chemicznym, uznaje na przykład, że bisfenol
jest bezpieczny i przeciwstawia się mocno próbom ograniczania jego produkcji…
[jakże typowa wymówka w imię zysków]
Cdn…
[i nastąpił - w postaci artykułu Woda z kranu,
przewidziane sa dalsze]
Źródła
1) Véronique Gayrard, Marlène Z. Lacroix, Séverine H.
Collet,Catherine Viguié, High Bioavailability of Bisphenol A from Sublingual
Exposure, Environ Health Perspect
2) Rubin BS. Bisphenol A: an endocrine disruptor with widespread exposure and
multiple effects. J Steroid Biochem Mol Biol. 2011;127:27–34.
3) Colborn T, vom Saal FS, Soto AM, Developmental effects of
endocrine-disrupting chemicals in wildlife and humans. Environ Health Perspect.
1993 Oct; 101(5):378-84.
4) Hunt PA, Koehler KE, Susiarjo M, Hodges CA, Ilagan A, Voigt RC, et al.
Bisphenol a exposure causes meiotic aneuploidy in the female mouse. Curr Biol.
2003;13(7):546–53.
5) Vom Saal FS, Hughes C. An extensive new literature concerning low-dose
effects of bisphenol A shows the need for a new risk assessment. Environ Health
Perspect. 2005;113(8):926.
6) Cabaton NJ, Wadia PR, Rubin BS, Zalko D, Schaeberle CM, Askenase MH, et al.
Perinatal exposure to environmentally relevant levels of bisphenol A decreases
fertility and fecundity in CD-1 mice. Environ Health Perspect.
2011;119(4):547–52.
7) Kabuto H, Amakawa M, Shishibori T. Exposure to bisphenol A during
embryonic/fetal life and infancy increases oxidative injury and causes
underdevelopment of the brain and testis in mice. Life Sci. 2004;74(24):2931–40.
8) Midoro-Horiuti T, Tiwari R, Watson CS, Goldblum RM. Maternal bisphenol a
exposure promotes the development of experimental asthma in mouse pups. Environ
Health Perspect. 2010;118(2):273–7.
9) Bindhumol V, Chitra KC, Mathur PP. Bisphenol A induces reactive oxygen
species generation in the liver of male rats. Toxicology. 2003;188(2–3):117–24.
10) Jonathan G. Boucher, Adèle Boudreau, Shaimaa Ahmed, Ella Atlas, In Vitro
Effects of Bisphenol A β-D-Glucuronide (BPA-G) on Adipogenesis in Human and
Murine Preadipocytes, Environ Health Perspect;
11) ...
12) Rancière F, Lyons JG, Loh VHY, Botton J, Galloway T, Wang T, et al.
Bisphenol A and the risk of cardiometabolic disorders: a systematic review with
meta-analysis of the epidemiological evidence. Environ Health. 2015;14:46.
13) Lang IA, Galloway TS, Scarlett A, Henley WE, Depledge M, Wallace RB, et al.
Association of urinary bisphenol A concentration with medical disorders and
laboratory abnormalities in adults. J Am Med Assoc. 2008;300:1303–1310.
14) Carwile JL, Michels KB. Urinary bisphenol a and obesity: NHANES 2003–2006.
Environ Res. 2006;111:825–830.
15) Li DK, Miao M, Zhou Z, Wu C, Shi H, Liu X, et al. Urine bisphenol-A level in
relation to obesity and overweight in school-age children. PLoS One.
2013;8:e65399.
16) Bhandari R, Xiao J, Shankar A. Urinary bisphenol A and obesity in U.S.
children. Am J Epidemiol. 2013;177:1263–1270.
17) Khalil N, Ebert JR, Wang L, Belcher S, Lee M, Czerwinski SA, et al.
Bisphenol A and cardiometabolic risk factors in obese children. Sci Total
Environ. 2014;470–471:726–732.
18) Trasande L, Attina TM, Blustein J. Association between urinary bisphenol A
concentration and obesity prevalence in children and adolescents. J Am Med
Assoc. 2012;308:1113–1121.
19) Wang T, Li M, Chen B, Xu M, Xu Y, Huang Y, et al. Urinary Bisphenol A (BPA)
concentration associates with obesity and insulin resistance. J Clin Endocrinol
Metab. 2012;97(February):E223–E227
20) Eng DS, Lee JM, Gebrmariam A, Meeker JD, Peterson K, Padmanabhan V.
Bisphenol A and chronic disease risk factors in US childrens. Pediatrics.
2013;132:e637–e645.
21) National Biomonitoring Program. Center for Disease Control and Prevention.
22) Lang IA, Galloway TS, Scarlett A, Henley WE, Depledge M, Wallace RB, Melzer
D. , Association of urinary bisphenol A concentration with medical disorders and
laboratory abnormalities in adults. JAMA. 2008 Sep 17;300(11):1303-10.
23) Leonardo Trasande; Teresa M. Attina, MD, Jan Blustein, Association Between
Urinary Bisphenol A Concentration and Obesity Prevalence in Children and
Adolescents , JAMA. 2012;308(11):1113-1121
24) Lang IA, Galloway TS, Scarlett A, Henley WE, Depledge M, Wallace RB, Melzer
D. , Association of urinary bisphenol A concentration with medical disorders and
laboratory abnormalities in adults. JAMA. 2008 Sep 17;300(11):1303-10.
25) National Toxicology Program. NTP-CERHR Expert Panel Report on the
Reproductive and Developmental Toxicity of Bisphenol A. Durham: Research
Triangle Park; 2007.
26) Woodruff TJ, Zota AR, Schwartz JM. Environmental chemicals in pregnant women
in the US: NHANES 2003-2004. Environ Health Perspect. 2011;119(6):878–85.
27) Jenny L. Carwile, Henry T. Luu, Laura S. Bassett, Daniel A. Driscoll,
Caterina Yuan, Jennifer Y. Chang, Xiaoyun Ye, Antonia M. Calafat, Karin B.
Michels, , Use of Polycarbonate Bottles and Urinary Bisphenol A Concentrations
Environmental Health Perspectives, online May 12, 2009.
28) Jenny L. Carwile; Xiaoyun Ye, MS; Xiaoliu Zhou,; Antonia M. Calafat,; Karin
B. Michels, Canned Soup Consumption and Urinary Bisphenol A: A Randomized
Crossover Trial, JAMA. 2011;306(20):2218-2220.
29) Sanghyuk Bae, Yun-Chul Hong, Exposure to Bisphenol A From Drinking Canned
Beverage Increases Blood Pressure Randomized Crossover Trial,
HYPERTENSIONAHA.114.04261 December 8, 2014,
30) Noonan GO, Ackerman LK, Begley TH. Concentration of bisphenol A in highly
consumed canned foods on the U.S. market. J Agric Food Chem.
2011;59(13):7178–85.
31) Rudel RA, Gray JM, Engel CL, Rawsthorne TW, Dodson RE, Ackerman JM, et al.
Food packaging and bisphenol A and bis (2-ethyhexyl) phthalate exposure:
findings from a dietary intervention. Environ Health Perspect.
2011;119(7):914–20.
32) Carwile JL, Luu HT, Bassett LS, Driscoll DA, Yuan C, Chang JY, et al.
Polycarbonate bottle use and urinary bisphenol A concentrations. Environ Health
Perspect. 2009;117(9):1368–72.
33) Carwile JL, Ye X, Zhou X, Calafat AM, Michels KB. Canned soup consumption
and urinary bisphenol A: a randomized crossover trial. JAMA.
2011;306(20):2218–20.
34) Quiros-Alcala L, Eskenazi B, Bradman A, Ye X, Calafat AM, Harley K.
Determinants of urinary bisphenol A concentrations in Mexican/Mexican--American
pregnant women. Environ Int. 2013;59:152–60.
35) Lakind JS, Naiman DQ. Daily intake of bisphenol A and potential sources of
exposure: 2005-2006 National Health and Nutrition Examination Survey. J Expo Sci
Environ Epidemiol. 2011;21(3):272–9.
36) Braun JM, Kalkbrenner AE, Calafat AM, Bernert JT, Ye X, Silva MJ, et al.
Variability and predictors of urinary bisphenol A concentrations during
pregnancy. Environ Health Perspect. 2011;119(1):131–7.
37) Hehn RS. NHANES data support link between handling of thermal paper receipts
and increased urinary bisphenol a excretion. Environ Sci Technol.
2016;50(1):397–404.
38) Biedermann S, Tschudin P, Grob K. Transfer of bisphenol A from thermal
printer paper to the skin. Anal Bioanal Chem. 2010;398(1):571–6.
39) Ehrlich S, Calafat AM, Humblet O, Smith T, Hauser R. Handling of thermal
receipts as a source of exposure to bisphenol A. JAMA. 2014;311(8):859–60
40) Acevedo N, Davis B, Schaeberle CM, Sonnenschein C and Soto AM, 2013.
Perinatally Administered Bisphenol A Acts as a Mammary Gland Carcinogen in Rats.
Environmental Health Perspectives, 121, 1040-1046.
41) Salian S, Doshi T, Vanage G, Neonatal exposure of male rats to Bisphenol A
impairs fertility and expression of sertoli cell junctional proteins in the
testis.Toxicology. 2009 Nov 9; 265(1-2):56-67.
42) Decatanzaro D, Berger RG, Guzzo AC, Thorpe JB, Khan A, Perturbation of male
sexual behavior in mice (Mus musculus) within a discrete range of perinatal
bisphenol-A doses in the context of a high- or low-phytoestrogen diet, Food Chem
Toxicol. 2013 May; 55():164-71
43) Vandenberg LN, Chahoud I, Heindel JJ, Padmanabhan V, Paumgartten FJ,
Schoenfelder G. 2010. Urinary, circulating, and tissue biomonitoring studies
indicate widespread exposure to bisphenol A. Environ Health Perspect
118:1055–1070.
44) Chapel Hill Bisphenol A Expert Panel Consensus Statement: Integration of
Mechanisms, Effects in Animals and Potential to Impact Human Health at Current
Levels of Exposure Reproductive Toxicology 24(2): 2007,
45) Rochester JR. Bisphenol A and human health: A review of the literature.
2013. Reproductive Toxicology 42:132-155
46) De-Kun Li , Maohua Miao, ZhiJun Zhou, Chunhua Wu, Huijing Shi, Xiaoqin Liu,
Siqi Wang, Wei Yuan Urine Bisphenol-A Level in Relation to Obesity and
Overweight in School-Age Children, June 12, 2013
47) Melzer D, Osborne NJ, Henley WE, et al. Urinary bisphenol A concentration
and risk of future coronary artery disease in apparently healthy men and women.
Circulation. 2012;125(12):1482-1490
48) Rochester JR, Bisphenol A and human health: a review of the literature.
Reprod Toxicol. 2013 Dec;42:132-55. doi: 10.1016/j.reprotox.2013.08.008. Epub
2013 Aug 30.
49) vom Saal FS, Akingbemi BT, Belcher SM, Birnbaum LS, Crain DA, Eriksen M, et
al. 2007. Chapel Hill bisphenol A expert panel consensus statement: integration
of mechanisms, effects in animals and potential to impact human health at
current levels of exposure. Reprod Toxicol 24:131–138
50) Peretz JP, Vrooman L, Ricke WA, Hunt PA, Ehrlich S, Hauser R, Padmanabhan V,
Taylor HS, Swan SH, VandeVoort CA, Flaws JA. Bisphenol A and Reproductive
Health: Update of Experimental and Human Evidence, 2007–2013. 2014. Environ
Health Perspect 122:775–786.
51) Victor Y. Fujimoto, Dongsul Kim, Frederick S. vom Saal, Julie D. Lamb, Julia
A. Taylor, Michael S. Bloom, Serum unconjugated bisphenol A concentrations in
women may adversely influence oocyte quality during in vitro fertilization,
Journal Fertility and Sterility, April 2011Volume 95, Issue 5, Pages 1816–1819
2010
52) Urinary bisphenol A concentrations and early reproductive health outcomes
among women undergoing IVF. Ehrlich S, Williams PL, Missmer SA, Flaws JA, Ye X,
Calafat AM, Petrozza JC, Wright D, Hauser R Hum Reprod. 2012 Dec;
27(12):3583-92.
53) Bisphenol A exposure reduces the estradiol response to gonadotropin
stimulation during in vitro fertilization. Bloom MS, Kim D, Vom Saal FS, Taylor
JA, Cheng G, Lamb JD, Fujimoto VY Fertil Steril. 2011 Sep; 96(3):672-677.e2.
54) 20) Urinary bisphenol A concentrations and ovarian response among women
undergoing IVF. Mok-Lin E, Ehrlich S, Williams PL, Petrozza J, Wright DL,
Calafat AM, Ye X, Hauser R Int J Androl. 2010 Apr; 33(2):385-93.
55) 21) Urinary bisphenol A concentrations and implantation failure among women
undergoing in vitro fertilization., Ehrlich S, Williams PL, Missmer SA, Flaws
JA, Berry KF, Calafat AM, Ye X, Petrozza JC, Wright D, Hauser R, Environ Health
Perspect. 2012 Jul; 120(7):978-83
56) Evidence of the developmental and reproductive toxicity of Bisphenol A.
October 2009. Reproductive and Cancer Hazard Assessment Branch. Office of
Environmental Health Hazard Assessment. California Environmental Protection
Agency.
57) Sprague BL, TrenthamDietz A, Hedman CJ, Wang J, Hemming JD, Hampton JM,
Buist DS, Aiello Bowles EJ, Sisney GS, Burnside ES. Circulating serum
xenoestrogens and mammographic breast density. 2013. Breast Cancer Res.
15(3):R45
58) 30) Razzaghi H, Troester MA, Gierach GL, Olshan AF, Yankaskas BC, Millikan
RC. Association between mammographic density and basal-like and luminal A breast
cancer subtypes. 2013. Breast Cancer Res. 15:R76
59) Endocrine disruptors and polycystic ovary syndrome (PCOS): elevated serum
levels of bisphenol A in women with PCOS. Kandaraki E, Chatzigeorgiou A, Livadas
S, Palioura E, Economou F, Koutsilieris M, Palimeri S, Panidis D,
Diamanti-Kandarakis E J Clin Endocrinol Metab. 2011 Mar; 96(3):E480-4.
60) Marina Fernández,Nadia Bourguignon,Victoria Lux-Lantos,Carlos Libertun,
Neonatal Exposure to Bisphenol A and Reproductive and Endocrine Alterations
Resembling the Polycystic Ovarian Syndrome in Adult Rats, Environ Health
Perspect. 2010 Sep; 118(9): 1217–1222.
61) Li DK, Zhou Z, Miao M, He Y, Wang J, Ferber J, et al. Urine bisphenol-A
(BPA) level in relation to semen quality. Fertil Steril. 2011;95(2):625–30.
62) Meeker JD, Ehrlich S, Toth TL, Wright DL, Calafat AM, Trisini AT, et al.
Semen quality and sperm DNA damage in relation to urinary bisphenol A among men
from an infertility clinic. Reprod Toxicol.
63) Bloom MS, Vom Saal FS, Kim D, Taylor JA, Lamb JD, Fujimoto VY. Serum
unconjugated bisphenol A concentrations in men may influence embryo quality
indicators during in vitro fertilization. Environ Toxicol Pharmacol.
2011;32(2):319–23.
64) Peretz JP, Vrooman L, Ricke WA, Hunt PA, Ehrlich S, Hauser R, Padmanabhan V,
Taylor HS, Swan SH, VandeVoort CA, Flaws JA. Bisphenol A and Reproductive
Health: Update of Experimental and Human Evidence, 2007
65) Richter CA, Birnbaum LS, Farabollini F, Newbold RR, Rubin BS, Talsness CE,
Vandenbergh JG, Walser-Kuntz DR, vom Saal FS In vivo effects of bisphenol A in
laboratory rodent studies.Reprod Toxicol. 2007 Aug-Sep; 24(2):199-224.
66) Galloway T, Cipelli R, Guralnik J, Ferrucci L, Bandinelli S, Corsi AM, Money
C, McCormack P, Melzer Daily bisphenol A excretion and associations with sex
hormone concentrations: results from the InCHIANTI adult population study.
Environ Health Perspect. 2010 Nov;118(11):1603-8.
67) Li D, Zhou Z, Qing D, He Y, Wu T, Miao M, Wang J, Weng X, Ferber JR,
Herrinton LJ, Zhu Q, Gao E, Checkoway H, Yuan W, Occupational exposure to
bisphenol-A (BPA) and the risk of self-reported male sexual dysfunction., Hum
Reprod. 2010 Feb; 25(2):519-27.
68) Frederick S. vom Saal and Claude Hughes, An Extensive New Literature
Concerning Low-Dose Effects of Bisphenol A Shows the Need for a New Risk
Assessment, Environ Health Perspect. 2005 Aug; 113(8): 926–933.
69) Elsworth, John D., J. David Jentsch, Catherine A. VandeVoort, Robert H.
Roth, D. Eugene Redmond, and Csaba Leranth. “Prenatal Exposure to Bisphenol A
Impacts Midbrain Dopamine Neurons and Hippocampal Spine Synapses in Non-Human
Primates.” Neurotoxicology 35 (March 2013): 113–20.
doi:10.1016/j.neuro.2013.01.001.
70) Chapalamadugu, Kalyan C., Catherine A. VandeVoort, Matthew L. Settles,
Barrie D. Robison, and Gordon K. Murdoch. “Maternal Bisphenol A Exposure Impacts
the Fetal Heart Transcriptome.” PLoS ONE 9, no. 2 (February 25, 2014): e89096..
71) Tharp, Andrew P., Maricel V. Maffini, Patricia A. Hunt, Catherine A.
VandeVoort, Carlos Sonnenschein, and Ana M. Soto. “Bisphenol A Alters the
Development of the Rhesus Monkey Mammary Gland.” Proceedings of the National
Academy of Sciences 109, no. 21 (May 22, 2012): 8190–95.
72) Hunt, Patricia A., Crystal Lawson, Mary Gieske, Brenda Murdoch, Helen Smith,
Alyssa Marre, Terry Hassold, and Catherine A. VandeVoort. “Bisphenol A Alters
Early Oogenesis and Follicle Formation in the Fetal Ovary of the Rhesus Monkey.”
Proceedings of the National Academy of Sciences 109, no. 43 (October 23, 2012):
17525–30.
73) Van Winkle, Laura S., Shannon R. Murphy, Miriam V. Boetticher, and Catherine
A. VandeVoort. “Fetal Exposure of Rhesus Macaques to Bisphenol A Alters Cellular
Development of the Conducting Airway by Changing Epithelial Secretory Product
Expression.” Environmental Health Perspectives 121, no. 8 (June 11, 2013):
912–18.
74) Vandenberg LN, Ehrlich S, Belcher SM, et al. Low dose effects of bisphenol
A. An integrated review of in vitro, laboratory animal, and epidemiology
studies. 2013. Endocrine Disruptors 1:1 e1-20.
75) Csaba Leranth, Tibor Hajszan, Klara Szigeti-Buck, Jeremy Bober, and Neil J.
MacLusky. “Bisphenol A prevents the synaptogenic response to estradiol in
hippocampus and prefrontal cortex of ovariectomized nonhuman primates.”
Proceedings of the National Academy of Sciences, published September 3, 2008.
76) Adam J. Spanier, ,; Robert S. Kahn,; Allen R. Kunselman; Eric W. Schaefer;
Richard Hornung,; Yingying Xu,; Antonia M. Calafat,; Bruce P. Lanphear,
Bisphenol A Exposure and the Development of Wheeze and Lung Function in Children
Through Age 5 Years , JAMA Pediatr. 2014;168(12):1131-1137.
77) Chun Z. Yang, Stuart I. Yaniger, V. Craig Jordan, Daniel J. Klein, George D.
Bittner , Most Plastic Products Release Estrogenic Chemicals: A Potential Health
Problem That Can Be Solved, Environ Health Perspect 119:989-996 (2011).
78) Corrales J, Kristofco LA, Steele WB, Yates BS, Breed CS, Williams ES, et al.
Global assessment of Bisphenol A in the environment: review and analysis of its
occurrence and bioaccumulation. Dose Response. 2015;13:
79) Vandenberg LN, Hauser R, Marcus M, Olea N, Welshons WV. 2007. Human exposure
to bisphenol A (BPA). Reprod Toxicol 24:139–177.
----------------------------------------
Dopisek redaktora
Problem jest szerszy - dotyczy plastików w ogóle.
Ich przesadne zastosowanie we współczesnym świecie, podobnie jak chemizacja
żywności i gleby, jest globalną plagą.
To pokłosie dyktatu przemysłu naftowego (produktów ropopochodnych).
Kiedyś anonsowałem powstanie ebooka
o przyczynach chorób (sprawa odłożona,
ponieważ temat okazał się na tyle złożony, że byłby on przedwczesny i
powierzchowny), w którym była odnośna sekcja opakowania z plastików -
zobacz które zwłaszcza są niebezpieczne, a które (wg ówczesnej wiedzy)
"bezpieczne". Piszę w cudzysłowie, ponieważ nie wszystko zostało
przebadane, a produkcja plastików to dodatkowe zatrucie wody, powietrza i gleby.
Zauważmy, że także rury, którymi doprowadzana jest woda, są jeszcze często
plastikowe lub nawet ...cementowo-azbestowe.
Obecnie dużo ubrań, sprzętów robi się również z tworzyw
sztucznych zawierających BPA.
Problem narasta w związku z niedostatecznym recyklingiem. Ostatnio widziałem
gdzieś film, gdzie pokazano jak plastiki porzucane w morzach i spływające tam
rzekami, rozkładają się częściowo w postaci mikrowłókien a te przedostają się do
soli uzyskiwanej drogą odparowywania. Potem są składnikiem sprzedawanej soli.
Potrzebna jest odnośna edukacja ekologiczna. W tym zakresie istnieje duże
pomieszanie pojęć, np. co do tego, co jest a co nie jest ekologiczne - patrz
Ekologiczne?
Zatem problem jest jeszcze szerszy - tak jak ująłem to kiedyś w
art.
Ekologia dla zdrowia - twój wkład.
Być może uprzedzając cd. artykułu dr K. Świątkowskiej - w takim
razie jak realizować postulat nawadniania się?
Zobacz artykuł Woda - zdrowia doda? dotyczący
m.in. wód mineralnych (które w większości są kranówką), o tym co i ile pić.
Natomiast co do naczyń - najlepsze są szklane - można
kupić butelki szklane ze specjalnego lekkiego szkła lub użyć zwykłych butelek.
Trochę to kłopotliwe, ale to "koszt" zdrowia. Często idziemy na wygodne skróty,
wszystko musi być błyskawiczne, szybkie. Podobnie z lenistwa wybieramy dania w
torebkach foliowych, paczkowany ryż gotowy do gotowania, itp.
Są też cienkościenne bidony stalowe.
Ja korzystam z wody oligoceńskiej, którego ujęcie mam bardzo blisko, potem
przelewam wodę do szklanych dzbanków (lepiej trzymać je w ciemności).
Istnieje też szereg metod uzdatniania wody, np. przez filtry
węglowe i odwróconej osmozy, naświetlanie UV, zastosowanie szungitu (zobacz jak
możesz oczyszczać wodę i stosować ten minerał w leczeniu
http://www.igya.pl/terapie-naturalne/95-wodolecznictwo/398-szungit-zagadka-przyrody-i-historii
oraz tę prelekcję
o
szungit),
wkroplenie wody utlenionej, zamrażanie i strukturyzowanie i inne zabiegi. To
osobny obszerny temat (częściowo już poruszany w naszej witrynie). Istnieją
urządzenia-kombajny, które realizują parę takich metod.
opr.
Leszek Korolkiewicz
PS.
zapisałeś się na nasz newsletter?
(nieregularny i dość rzadko wysyłany - więc bez strachu - nie zasypię Cię
wiadomościami...)
| |
Wyszukiwarka
lokalna
Także w Komunikaty
Zapisz się na
▼Biuletyn▼
(Twoje dane sa całkowicie bezpieczne,
za zapis - upominek)
Twoja
Super Ochrona Medyczna
|
