|
Startowa
Do nadrzędnej
Nowości
English
Komunikaty
Pro
Inne
English articles
O nas
Współpraca
Linki
Polecamy
Ściągnij sobie
Zastrzeżenie
| |
Żywność genetycznie modyfikowana
John B. Fagan
(art. archiwalny umieszczony tu 2007 r.)
Stosowanie inżynierii genetycznej w rolnictwie i produkcji żywności ma wpływ nie
tylko na środowisko i różnorodność biologiczną, ale także na ludzkie zdrowie.
Oznacza to, że w celu dokładnego określenia bezpieczeństwa biologicznego
niezbędne jest ustalenie wpływu organizmów powstałych w wyniku inżynierii
genetycznej na środowisko oraz oszacowanie ryzyka, jakie niesie dla zdrowia
konsumentów genetycznie zmodyfikowana żywność.
Zagrożenie, które może powodować żywność powstała poprzez stosowanie inżynierii
genetycznej, jest trojakiego rodzaju: alergeny, toksyny i obniżona jakość
pokarmowa. (…) Niektóre z niebezpieczeństw dla zdrowia związanych z genetycznie
zmodyfikowaną żywnością mogą być przewidywane na podstawie charakterystyki
niezmodyfikowanych organizmów, z których powstał organizm produkujący
przetworzoną genetycznie żywność, oraz źródła genów wykorzystanych do
wytworzenia organizmu w wyniku inżynierii genetycznej. Na przykład, jeśli gen
pochodzący z orzeszków ziemnych powstałych w wyniku tego zabiegu, może powodować
reakcje alergiczne u ludzi, którzy są uczuleni na orzeszki ziemne, może
powodować reakcje alergiczne u ludzi, którzy są uczuleni na orzeszki ziemne.
W dodatku do tego możliwego do przewidzenia ryzyka, zarówno aktualna metoda
stosowania rekombinacyjnego DNA, jak i te, które prawdopodobnie będą rozwinięte
w przyszłości, są w stanie wprowadzić niepożądane zmiany w funkcjach i
strukturze organizmów produkujących żywność. W rezultacie zmodyfikowana
genetycznie żywność może mieć cechy charakterystyczne, zupełnie nie zamierzone
przez jej autora - “inżyniera genetycznego”. Niektóre z tych przypadkowych zmian
mogą być szkodliwe dla zdrowia konsumenta.
Zanim zmodyfikowana genetycznie żywność zostanie wprowadzona na rynek, powinna
być starannie przetestowana (…).
JAK W WYNIKU INŻYNIERII GENETYCZNEJ MOŻNA WYTWARZAĆ NIEBEZPIECZNĄ ŻYWNOŚĆ?
1. Inżynieria genetyczna wprowadza do żywności nowe białka, które mogą zagrażać
zdrowiu zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.
W wyniku stosowania inżynierii genetycznej wprowadza się nowe geny, nową
informację genetyczną do komórek organizmu produkującego żywność. Ponieważ geny
są matrycą do tworzenia białka, nowa informacja genetyczna powoduje, że ten
zmieniony organizm produkuje jedno lub więcej nowych białek, a co za tym idzie,
zawiera je produkowana przezeń żywność. Tak więc inżynieria genetyczna wprowadza
nowe elementy i nowe składniki do żywności.
Nowe białka, które w wyniku tego procesu genetycznego są wprowadzane do
żywności, mogą pochodzić właściwie z każdego organizmu istniejącego na Ziemi i
większość z nich nigdy wcześniej nie była obecna w istotnej ilości w pożywieniu
człowieka. Ponieważ ludzie nigdy przedtem nie jedli tych białek, ich potencjalny
wpływ na nasze zdrowie jest nieznany. (…)
Jaki może być szkodliwy wpływ takiej żywności? Wspomniane nowe białka mogą
powodować na przykład alergie lub być toksyczne. Mogą zmieniać także metabolizm
komórkowy organizmu produkującego żywność w nie zamierzony i nie przewidziany
sposób. Z kolei zmiany metabolizmu mogą prowadzić do pojawienia się w
produkowanej żywności alergenów lub toksyn.
Innym skutkiem tych zmian może być niewytwarzanie przez organizm produkujący
żywność niektórych ważnych witamin lub składników pokarmowych. W konsekwencji
zmodyfikowana genetycznie żywność może nie zawierać ważnych składników
pokarmowych normalnie obecnych w odpowiednim, naturalnym, nie zmienionym
genetycznie pożywieniu.
2. Metody inżynierii genetycznej mogą produkować niebezpieczną żywność poprzez
wytwarzanie mutacji w DNA organizmu produkującego żywność.
Wprowadzając rekombinowane geny do DNA organizmu produkującego żywność, zakłóca
się naturalną sekwencję informacji genetycznej wewnątrz DNA. Zatem proces
inżynierii genetycznej powoduje mutacje wewnątrz organizmu produkującego
żywność. Takie mutacje są drugim źródłem potencjalnie szkodliwych skutków
powstających w wyniku stosowania inżynierii genetycznej.
Lokalizacje, w których występują podane wyżej mutacje są losowe, ponieważ w
większości przypadków inżynierowie genetyczni nie są w stanie kontrolować
miejsca, w którym jest umieszczany rekombinowany gen w DNA organizmu. Mogą oni
obecnie bardzo precyzyjnie ciąć i sklejać geny w próbówce, ale już proces
wstawiania tych zrekombinowanych genów do genomu gospodarza nie jest zbyt
precyzyjny.
Wiele części DNA organizmu nie zawiera genów. Zatem wstawienie zrekombinowanych
genów w takie miejsce nie zmienia żadnych genów organizmu i zgodnie z aktualną
wiedzą z zakresu biologii molekularnej takie wstawienie genów nie może powodować
żadnego szkodliwego działania. Niemniej istnieje prawdopodobieństwo, że
zrekombinowany gen zostanie przypadkowo umieszczony w środku genu danego
organizmu. Powoduje to uszkodzenie danego genu, w wyniku czego organizm nie
będzie już w stanie wytwarzać białka, którego ten gen był matrycą.
Gen może być matrycą enzymu ważnego w metabolizmie komórkowym. Uszkodzenie
takiego genu zmieni metabolizm komórkowy i może spowodować, że organizm będzie
produkował składnik toksyczny akumulujący się w produkowanej przezeń żywności.
Uszkodzenie metabolizmu może również spowodować to, że organizm nie będzie
wytwarzał określonych witamin lub składników pokarmowych, co pociąga za sobą
obniżenie wartości odżywczej żywności.
Inną możliwością jest to, że zmodyfikowany gen może być wprowadzony do DNA
bardzo blisko ważnego genu organizmu produkującego żywność, co może spowodować,
że organizm ten będzie produkował danego białka dziesięć razy więcej lub
dziesięć razy mniej. To zaś może być przyczyną całego szeregu problemów. Po
pierwsze, białka, które nie są toksyczne lub nie powodują alergii, gdy występują
na normalnym poziomie, mogą stać się toksyczne lub alergogenne, gdy będzie ich
na przykład dziesięć razy więcej. Po drugie, jeśli ważny enzym jest produkowany
na poziomie dziesięć razy wyższym lub niższym niż normalnie, może to powodować
drastyczne zmiany metaboliczne prowadzące do produkcji toksyn lub alergenów,
bądź do zatrzymania produkcji ważnych składników odżywczych. Po trzecie, jeśli
dany gen koduje produkcję peptydowego hormonu, wytwarzanie go na wyższym lub
niższym poziomie może doprowadzić do uszkodzenia normalnego przebiegu procesu
fizjologicznego organizmu, co może z kolei wywołać zmiany w jakości i
bezpieczeństwie żywności.
Jest jeszcze problem, który może być wynikiem mutacji spowodowanych przez
inżynierię genetyczną. Jak już wspomniałem, DNA większości organizmów zawiera
długie odcinki nie pełniące funkcji genów. Aktualnie panujący pogląd na temat
ich roli mówi, że nie spełniają one istotnych funkcji, ponieważ ich zmiana lub
usunięcie nie wydaje się mieć wyraźnego wpływu na organizm. Istnieje jednak
możliwość, ze takie wstawienia mogą mieć nieprzewidywalny wpływ w dłuższym
okresie czasu lub nie rzucający się od razu w oczy nieznaczny wpływ, który może
być szkodliwy dla gatunku lub dla jakości produkowanej przez organizm żywności.
Natura jest oszczędna i dlatego jest możliwe, że te sekwencje pełnią ważne
funkcje, nawet jeśli nie potrafimy ich dzisiaj zidentyfikować.. Zatem mniemanie,
że wstawienie genów w tych sekwencjach jest nieszkodliwe, może okazać się
niebezpieczne.
3. Szkodliwe wpływy inżynierii genetycznej nie mogą być przewidziane ani
skontrolowane.
Zdolność inżynierii genetycznej do wprowadzania do żywności nie przewidywanych
niebezpieczeństw dla zdrowia wynika z faktu, że inżynierowie genetyczni, mimo iż
potrafią ciąć i łączyć cząsteczki DNA z niezbędną precyzją w probówkach, nie są
w stanie przewidzieć ani kontrolować wpływu zmienionej cząsteczki DNA na
funkcjonowanie organizmu, do którego genomu ją wprowadzono.
To znaczy, że oprócz zmian w funkcjach biologicznych zamierzonych przez genetyka
wprowadzone DNA może wywołać również inne, nie planowane zmiany, które mogą
zmienić właściwości żywności produkowanej przez organizm w taki sposób, że
stanie się ona szkodliwa dla zdrowia.
Chociaż potencjalne ryzyko dla zdrowia ze strony żywności genetycznie
zmodyfikowanej nie różni się od tego, jakie wiąże się z innymi pokarmami
(alergenami, toksynami i zredukowaną jakością pokarmową), w tym przypadku za
tworzenie tych zagrożeń w żywności jest odpowiedzialny sam proces inżynierii
genetycznej. Tak więc wykorzystywanie inżynierii genetycznej do rozwoju nowych
organizmów produkujących składniki pokarmowe stanowi samo w sobie czynnik
wyzwalający ryzyko. Inaczej mówiąc, ponieważ istnieje odrębna klasa ryzyka
związana bezpośrednio z procesem, w trakcie którego jest produkowana żywność
genetycznie zmodyfikowana, proces ten - inżynieria genetyczna - może być
stosowany jako odpowiedni wyznacznik służący do identyfikacji żywności, która
powinna być testowana pod kątem jej bezpieczeństwa/
Zwolennicy biotechnologii argumentują, że ryzyko związane z żywnością
genetycznie przetworzoną jest bardzo małe. Jednak nie ma na to naukowych
dowodów. Według obowiązujących standardów oceny ryzyka istniejące dane pozwalają
jedynie na stwierdzenie, że z genetycznie przetworzoną żywnością związane jest
ograniczone ryzyko, lecz o nieprzewidywalnych rozmiarach. Tym, co wymaga stałego
testowania, jest rzeczywiste ryzyko, zwłaszcza to o nieprzewidywalnym
prawdopodobieństwie i wielkości.
Aby wesprzeć twierdzenie, że ryzyko jest nieduże, zwolennicy transgenicznej
żywności próbują określać bezpieczeństwo przyszłej żywności tego typu na
podstawie właściwości genetycznie przetworzonej żywności dostępnej obecnie na
rynku. To postępowanie jest sprzeczne z ustalonymi naukowymi zasadami oceny
ryzyka. Co więcej, nawet gdyby takie porównania okazały się ważne, brakuje
dostatecznej ilości przykładów, które mogłyby dostarczyć danych do takich ocen.
Różnorodność możliwych manipulacji genetycznych, jakie mogą być prowadzone w
przyszłości, i różnorodność organizmów produkujących żywność będących źródłem
genów , które mogą być wykorzystane w inżynierii genetycznej, jest bardzo duża.
Dzisiejsze przykłady są po prostu niereprezentatywne dla zakresu możliwości,
które pojawią się w przyszłości. Aby więc zapewnić bezpieczeństwo, każda
genetycznie zmodyfikowana żywność powinna być poddana dokładnym testom, zanim
trafi na rynek.
NIEMOŻLIWOŚĆ PRZEWIDZENIA I KONTROLI WYNIKU MANIPULACJI GENETYCZNEJ
Niemożliwość całkowitej kontroli biotechnologii i przewidzenia wyniku działania
modyfikacji genetycznych na organizmy produkujące żywność zależy od trzech
czynników: złożoności organizmu otrzymującego geny; tendencji manipulowanego
rekombinowanego DNA do indukowania powstawania mutacji w losowych miejscach
genomu organizmu odbiorcy; i niejednoznaczności oraz specyficzności komórkowej w
zakresie regulowania informacji genetycznej.
1. Biologiczna złożoność organizmu prowadzi do niemożności kontrolowania lub
przewidzenia wyniku manipulacji rekombinowanych DNA.
Ważnym czynnikiem nieprzewidywalności wyniku działania inżynierii genetycznej
jest złożoność organizmu odbiorcy. Struktury i funkcje nawet najprostszych
mikroorganizmów jednokomórkowych są odpowiednio skompilowane i badacze nie są w
stanie wziąć pod uwagę wszystkich składników systemu, gdy rozważają wpływ danej
zmiany genetycznej.
W takiej sytuacji niespodzianki są nieuniknione i wiele z nich będzie
niekorzystnych. Przykłady takich właśnie niespodzianek zawierają przedstawione
poniżej mechanizmy, dzięki którym manipulacje genetyczne mogą prowadzić do
zwiększonej zdolności wywoływania alergii i toksyczności.
2. Mutacje w wyniku manipulacji rekombinacyjnej DNA.
Drugim źródłem niepewności co do efektów manipulacji rekombinowanym DNA są
aktualnie stosowane nadzwyczaj grube (niedokładne) techniki przenoszenia genów.
Informacja genetyczna może być precyzyjnie zdefiniowana co do sekwencji, ale
jest wstawiana losowo do genomu organizmu odbiorcy. Każde wprowadzenie genów
jest w rzeczywistości losowym przypadkiem mutagennym.
Inaczej mówiąc, przeniesienie genów metodą, jaką się obecnie stosuje, jest
procesem mutagennym mogącym zakłócić każdy proces, w którym biorą udział DNA i
RNA. Miejsca, w których takie mutacje występują, będą losowe. To oznacza, że nie
można przewidzieć, który gen lub regulator procesu zostanie zakłócony w wyniku
mutagenezy indukowanej poprzez przenoszenie genów.
Poprzez inaktywację lub zmianę ekspresji genów kodujących enzymy, które
katalizują procesy biosyntezy, przypadki mutagenne mogą zmienić zdolności
powodowania alergii przez żywność lub powodować jej toksyczność, tak jak opisano
poniżej. Przypadki mutagenezy mogą również prowadzić do zmian wartości
pokarmowej żywności. Co więcej, poprzez zmianę normalnie obecnej, regulującej
sekwencji genetycznej w genomie organizmu odbiorcy można spowodować taką samą
różnorodność problemów związanych z sekwencją genetyczną jak opisano poniżej.
Należy podkreślić, że w większości stosowanych metod przenoszenia genów ten
proces mutacyjny będzie ZAWSZE występował przy wstawianiu zrekombinowanego genu
do genomu organizmu. Każdy taki przypadek zakłóca jakąś naturalną sekwencję DNA.
Wiele takich zakłóceń będzie szczęśliwie nie ujawnionych lub nieskutecznych,
niemniej istnieje określona szansa, że jedno z nich zmieni strukturę lub funkcję
organizmu w sposób, który wpłynie istotnie na właściwości żywności uzyskanej z
takiego organizmu. To znaczy, że zmiany genetyczne mają określone
prawdopodobieństwo zmieniania właściwości organizmu tak, że właściwości
wytworzonej przezeń żywności będą niebezpieczne dla zdrowia. W większości
przypadków procedury stosowane do modyfikacji organizmów produkujących żywność
przewidują wstawienie nie jednej, ale wielu kopii genu do genomu organizmu
odbiorcy. W tej sytuacji może występować wiele losowych przypadków
mutagenicznych znacznie zwiększających prawdopodobieństwo uszkodzenia niektórych
genów ważnych dla jakości pozyskiwanej żywności.
Ryzyko związane z manipulacjami genomami organizmów produkujących żywność jest
typowe dla mechanizmów powodujących zmiany genetyczne za pomocą technik
tworzenia rekombinacyjnego DNA. Nie można pomijać tego ryzyka, wskazując na
pomidory “FlavrSavr” 9pierwsza handlowa odmiana uzyskana w wyniku inżynierii
genetycznej) i mówiąc, że skoro nie było z nimi problemów, to i nie będzie ich z
innymi organizmami transgenicznymi. Każdy transgeniczny organizm produkujący
żywność będzie przechodził innego rodzaju mutacje i inaczej reagował na
wprowadzoną informację genetyczną, co z kolei oznacza szeroki zakres zmian
opisanych powyżej. Tak więc nie ma naukowo ważnych uzasadnień dla takich
eksploatacji.
3. Niejednoznaczność informacji genetycznej.
Geny zawierają dwa różne rodzaje informacji: strukturalną i regulacyjną.
Informacja strukturalna określa sekwencję aminokwasów w białkach i obejmuje kod
genetyczny, który był odkryty w latach sześćdziesiątych. Z nielicznymi wyjątkami
kod ten jest identyczny dla wszystkich organizmów ziemskich. Tak więc
strukturalna informacja zawarta w danej części DNA jest przewidywalna.
Zupełnie inaczej jest jednak w przypadku informacji dotyczącej regulatorów.
Transkrypcja, translacja, replikacja i rekombinacja, a także inne procesy z
udziałem DNA i RNA są kontrolowane przez informację regulatorów zakodowaną w
sekwencji DNA lub RNA.
Dekoder informacji regulacyjnej jest znacznie bardziej złożony i zmienny niż kod
strukturalny. Co więcej, jest on inny u różnych organizmów - nawet komórki tego
samego organizmu różnią się między sobą. Jest wiele przykładów w literaturze
biologii molekularnej, w których rekombinowane geny, charakteryzowane w jednym
typie komórek, są wyrażone w stu zagięciach, a w komórkach innego typu tego
samego organizmu nawet w tysiącu zagięć wyższych poziomów. Takich różnic nie da
się przewidzieć na podstawie wiedzy na temat sekwencji kwasów nukleinowych
zrekombinowanego genu. Jedyną metodą, aby to poznać, jest zbieranie informacji
doświadczalnych poprzez wprowadzenie genów do innego rodzaju komórek i
sprawdzenie wyniku.
Jeżeli omówiony wyżej przypadek zaistnieje dla różnych typów komórek wewnątrz
pojedynczego organizmu, wówczas poziom przewidywalności przy przenoszeniu genów
między gatunkami, jak to ma miejsce w inżynierii genetycznej w rolnictwie,
będzie równie duży lub większy.
Mechanizm leżący u podstawy i zaangażowany w “odczytywanie” informacji
regulatorów jest dobrze znany i rozumiany. Białka regulacyjne występują w
komórce i każde z nich jest zdolne do skanowania cząsteczek DNA (lub RNA). Mogą
one rozpoznawać i przyłączać się do pojedynczych, specyficznych części kwasów
nukleinowych. Taka reakcja łączenia się prowokuje biologiczne przypadki
modulowania procesu takiego jak transkrypcja, translacja, replikacja,
rekombinacja itp. Dana sekwencja może wpływać na te procesy w komórce tylko w
przypadku obecności w niej białka, które ją rozpoznaje. Ponieważ w różnych
typach komórek i u różnych gatunków występują różne białka regulacyjne, podana
sekwencja DNA będzie funkcjonowała jako sygnał regulacyjny tylko w określonych
rodzajach komórek u określonych gatunków. Nasza wiedza na temat “kodu regulacji”
jest wciąż niepełna. Dlatego też nie potrafimy jeszcze badać sekwencji
cząsteczki kwasu rybonukleinowego i przewidywać jej funkcji regulacyjnej w danym
organizmie.
Wprowadzanie do genomu organizmu produkującego żywność sekwencji DNA, która
posiada nie przewidziane działanie regulacyjne może zakłócić każdy z procesów
komórkowych, w którym biorą udział DNA lub RNA, łącznie z replikacją,
transkrypcją, rekombinacją i transpozycją.
Przerwanie transkrypcji lub translacji może zmienić poziom ekspresji lub czas
ekspresji każdego białka normalnie wyrażony przez organizm produkujący żywność.
To może zmienić zdolność do wywoływania alergii lub właściwości toksyczne
żywności pochodzącej od tego organizmu, a także zmienić jego charakterystykę
pokarmową lub inną.
Przerwanie lub zmiana mechanizmów replikacji, rekombinacji lub transpozycji może
zmienić między innymi plastyczność lub stabilność genomu odbiorcy, prowadząc do
wzrostu wskaźnika mutagenezy i w konsekwencji do problemów przedstawionych
poniżej.
ALERGENY WYTWORZONE W REKOMBINOWANEJ ŻYWNOŚCI
Istnieje szereg mechanizmów, poprzez które alergeny mogą być wyrażone w żywności
powstałej w wyniku inżynierii genetycznej. Istnieje również wiele
zidentyfikowanych mechanizmów molekularnych, poprzez które genetyczne
manipulowanie organizmami produkującymi żywność może tworzyć nowe alergeny lub
zwiększyć działanie alergogenne białek normalnie występujących w organizmach
produkujących żywność.
Ponieważ zawierająca alergeny transgeniczna żywność w większości przypadków
zachowuje w sobie swoje własne nie powodujące alergii odpowiedniki, może ona
stanowić poważne zagrożenie dla konsumenta. Konsumenci mogą bowiem nie być w
stanie uniknąć tej alergogennej żywności, gdyż nie będą potrafili odróżnić jej
od odpowiadającej jej normalnej żywności. Najłatwiej rozwiązać ten problem
odpowiednio oznaczając całą transgeniczną żywność. (A co z uprawami skażonymi
pyłkami odmian genetycznie modyfikowanych? Jak je rozpoznać i oznakować, bo
przecież też mogą doprowadzić do śmierci w wyniku szoku anafilaktycznego? -
przypis “Własnowierca”) Pozwoliłoby to także władzom odpowiedzialnym za zdrowie
społeczeństwa śledzenie potencjalnych problemów związanych z alergiami.
W chwili obecnej doświadczalne dowody dotyczące pokolenia żywności alergicznej
powstałej w wyniku stosowania inżynierii genetycznej są rzadkie, ponieważ
niewiele obecnie rozwijanej transgenicznej żywności zostało dokładnie
przetestowanej pod kątem wywoływania alergii. Niemniej jeden przykład ujrzał już
światło dzienne.
Firma Pioneer Hybrid wyprodukowała nasiona soi o zbilansowanym składzie
aminokwasów. Dokonano tego poprzez wprowadzenie do nasion w wyniku inżynierii
genetycznej genu z białka zapasowego orzecha brazylijskiego. Białko to okazało
się jednak być alergiczne dla znacznej części ludzkiej populacji. Kierując się
rozsądkiem firma Pioneer Hybrid postanowiła ograniczyć plany komercjalizacji
tego produktu.
TOKSYNY I ZWIĄZKI PODRAŻNIAJĄCE WYTWARZANE W ZMODYFIKOWANEJ GENETYCZNIE ŻYWNOŚCI
Większość substancji występujących w żywności zmodyfikowanej genetycznie będzie
obecna jedynie w ilościach śladowych. Tym niemniej te dodane składniki, nawet w
ilościach śladowych, mogą w zasadniczy sposób zmienić pokarmową lub biologiczną
charakterystykę żywności.
Oprócz działania wywołującego alergie zmodyfikowane białka mogą wykazywać także
inne biologiczne właściwości. W przypadku zmodyfikowanych enzymów mogą na
przykład katalizować produkcję innych składników o biologicznej aktywności
normalnie nieobecnej w tej konkretnej żywności. Takie substancje mogą działać na
przykład jako toksyny, związki podrażniające, mimetyczne hormony itp. Mogą
ponadto działać na poziomie biochemicznym, komórkowym, tkankowym lub na poziomie
organów, a także naruszać cały zakres funkcji fizjologicznych.
Przykładem klasy żywności powstałej w wyniku inżynierii genetycznej jest ta,
którą zmodyfikowano w celu produkowania czynników kontroli biologicznej, jak na
przykład rodzina środków do zwalczania owadów - enterotoksyn Bt. Każda z toksyn
Bt jest specyficzna dla odpowiedniej klasy owadów. Toksyna Btk była stosowana
powierzchownie w rolnictwie podstawowym od wielu lat i gdy stosowano ją w ten
sposób nie donoszono o powodowanych przez nią reakcjach toksycznych
występujących u konsumentów. Jednak nie byłoby wcale zaskoczeniem, gdyby okazało
się, że taki składnik jak toksyna Btk, która ma dużą skuteczność biologiczną w
stosunku do jednej klasy organizmów, wykazywała także działanie biologiczne u
odległych rzędów takich jak kręgowce. Działanie takie może stać się widoczne, o
ile toksyna będzie konsumowana w dużych ilościach. Tak jak to będzie się działo
w przypadku zmodyfikowanej genetycznie żywności pozyskanej z organizmów
powstałych w wyniku inżynierii genetycznej, które będą przejawiały wysoki poziom
takiej toksyny w organizmie.
Normalnie, stosowana powierzchniowo, toksyna Bt ulega biodegradacji do
niewykrywalnego poziomu w wyniku działania słonecznych promieni ultrafioletowych
i innych procesów w ciągu zaledwie kilku dni. Jednak zmodyfikowane genetycznie
rośliny produkują ją stale i utrzymują jej wysoki poziom. Co więcej, toksyna ta
będzie występowała nie tylko na powierzchni rośliny, ale także wewnątrz, gdzie
będzie chroniona przed promieniowaniem ultrafioletowym i może ulegać kumulacji.
W rezultacie konsumenci żywności zawierającej tę toksynę mogą spożywać znacznie
większe jej ilości, niż ma to miejsce w przypadku żywności pozyskiwanej z roślin
traktowanych tą toksyną powierzchniowo. Ostatecznie znakomity wynik stopnia
bezpieczeństwa uzyskiwany dla toksyny Bt stosowanej powierzchniowo, nie jest
adekwatny dla żywności uzyskiwanej z roślin zmodyfikowanych genetycznie w celu
produkcji toksyny Bt.
___
Autor: dr John B. Fagan - Dziekan Wydziału Chemii Uniwersytetu Maharashi w
Fairfield (Iowa, USA)
Tytuł oryginału: “Genetycznie modyfikowana żywność - nieprzewidywalne ryzyko”
Źródło: “Nexus” nr 3 (5) 1999, za zgodą redakcji czasopisma.
Rozpowszechnianie tekstu wśród znajomych dozwolone i mile widziane. Dalsze
publiczne rozpowszechnianie tylko za pisemną zgodą redakcji “Nexusa”.
O AUTORZE
Dr John Fagan przez ponad 24 lata zajmował się genetycznymi technikami cięć
molekularnych w badaniach nad rakiem. Uzyskał stopień B.Sc. (”cum laude” w
dziedzinie chemii) na Uniwersytecie w Waszyngtonie, po czym zrobił doktorat z
biochemii i biologii molekularnej na Uniwersytecie Cornella. Jest autorem ponad
50 artykułów opublikowanych w wielu międzynarodowych pismach, w tym w
“Biochemistry” i “Molecullar and Cellular Biology”. Będąc profesorem biochemii
na Uniwersytecie Maharashi opublikował “Genetic Engineering: The Hazards”
(”Inżynieria genetyczna - zagrożenia”) i “Vedic Engineering: The soultions”
(”Inżynieria wedyjska - rozwiązania”). W ostatnich latach dr Fagan poświęca
coraz więcej uwagi zagrożeniom, jakie stanowi transgeniczna żywność oraz
wpuszczanie do środowiska genetycznie zmodyfikowanych organizmów. W listopadzie
1994 roku wystąpił przeciwko tego rodzajom zastosowaniom inżynierii genetycznej
i zaczął nakłaniać naukowców do zajęcia się bezpieczniejszymi i bardziej
obiecującymi kierunkami badań naukowych oraz do skoncentrowania się bardziej na
zapobieganiu a mniej na terapeutyce opartej na wysoko zaawansowanej technologii.
Dla podkreślenia wagi tych ostrzeżeń zwrócił grant w wysokości 613 882 dolarów
Narodowym Instytutom Zdrowia (National Institutes of Health) i wycofał aplikacje
o dalsze granty opiewające na łączną kwotę 1,25 miliona dolarów. Obecnie
prowadzi szeroko zakrojoną kampanię mającą na celu zaalarmowanie opinii
publicznej w związku z niebezpieczeństwami, jakie niesie ze sobą transgeniczna
żywność. Jego celem jest zmiana polityki oraz regulacji prawnych dotyczących
bezpieczeństwa, etykietowania i znaczenia tego typu żywności.
---
Późniejsze artykuły o GMO opublikowane w naszej witrynie,
np.:
Polityka głodu i cierpień,
Brońmy Polski przed mutantami!,
...
| |
Wyszukiwarka
lokalna
na dole strony
Także w Komunikaty
Zapisz się na
▼Biuletyn▼
(Twoje dane sa całkowicie bezpieczne,
za zapis - upominek)
Twoja
Super Ochrona Medyczna
|
